Kültürlerarası Ahlaki Eğilimlerin Nicel Sentezi: Moral Foundations Questionnaire (MFQ) Sonuçlarının Meta-Analitik İncelemesi

Author:

Number of pages:
2073-2102
Language:
Türkçe
Year-Number:
2025-Volume 20 Issue 4

Bu araştırmanın amacı, Moral Foundations Questionnaire (MFQ) ölçeğini kullanan ulusal ve uluslararası çalışmaların bulgularını bir araya getirerek, ölçeğin genel etki büyüklüğünü ve psikometrik tutarlılığını meta-analiz yöntemiyle incelemektir. MFQ, bireylerin ahlaki yargılarını beş temel boyutta (Care/Harm, Fairness/Cheating, Loyalty/Betrayal, Authority/Subversion, Purity/Degradation) değerlendiren, evrensel nitelikte bir ölçme aracıdır.

Bu kapsamda, 2010–2024 yılları arasında yayımlanmış ve MFQ’yu doğrudan kullanan altı bağımsız çalışma analize dâhil edilmiştir. Araştırmaların seçimi PRISMA yönergesi doğrultusunda gerçekleştirilmiş; etki büyüklükleri Hedges’s g istatistiğiyle hesaplanmıştır. Analizler Comprehensive Meta-Analysis (CMA v3.0) yazılımı kullanılarak yürütülmüştür.

Rastgele etkiler modeli sonuçlarına göre MFQ’nun genel etki büyüklüğü g = 3.259 (%95 GA = 2.808 – 3.711, p < .001) olarak bulunmuştur. Bu değer, Cohen’in (1988) sınıflamasına göre “büyük düzeyde etki” kategorisine karşılık gelmektedir. Heterojenlik analizinde Q(5)=1683.489,p<.001Q(5) = 1683.489, p < .001Q(5)=1683.489,p<.001 ve I2=99.70%I² = 99.70\%I2=99.70% değerleri elde edilmiştir; bu durum, çalışmalar arasında anlamlı farklılıklar bulunduğunu göstermektedir. Yayın yanlılığı testleri (Huni grafiği, Begg ve Mazumdar; Egger; Duval ve Tweedie) sonucunda küçük örneklem etkisine bağlı sınırlı bir asimetri gözlenmiş, ancak Classic Fail-safe N = 2518 değeri, sonuçların yüksek düzeyde kararlı olduğunu ortaya koymuştur.

Elde edilen bulgular, MFQ’nun farklı kültürlerde ve örneklemlerde ahlaki temelleri güvenilir biçimde ölçebildiğini, özellikle Care ve Fairnessboyutlarının evrensel nitelikte yüksek tutarlılık gösterdiğini ortaya koymuştur. Sonuç olarak MFQ, ahlaki psikoloji, eğitim etiği ve kültürler arası değer araştırmaları alanlarında geçerli ve güçlü bir ölçme aracı olarak değerlendirilmektedir.

Keywords


This study aims to conduct a meta-analytic review of national and international research utilizing the Moral Foundations Questionnaire (MFQ), synthesizing findings to determine its overall effect size and psychometric consistency. The MFQ is a universal tool designed to assess individuals’ moral judgments across five foundational domains: Care/Harm, Fairness/Cheating, Loyalty/Betrayal, Authority/Subversion, and Purity/Degradation.

Six independent studies published between 2010 and 2024, each directly employing the MFQ, were included based on PRISMA guidelines. Effect sizes were calculated using Hedges’s g, and analyses were performed via Comprehensive Meta-Analysis (CMA v3.0) software.

Under the random-effects model, the overall effect size was found to be g = 3.259 (95% CI = 2.808–3.711, p < .001), indicating a "large effect" according to Cohen’s (1988) criteria. Heterogeneity analysis revealed significant variability among studies (Q(5) = 1683.489, p < .001; I² = 99.70%), suggesting meaningful differences across samples. Publication bias tests (funnel plot, Begg and Mazumdar, Egger, Duval and Tweedie) indicated limited asymmetry due to small-sample effects; however, the Classic Fail-safe N = 2518 supports the robustness of the findings.

Results demonstrate that the MFQ reliably measures moral foundations across diverse cultures and samples, with Care and Fairness dimensions showing particularly high consistency. In conclusion, the MFQ is validated as a strong and culturally adaptable tool for research in moral psychology, ethics education, and cross-cultural value studies.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 14
Number of downloads 30

Share

Turkish Studies-Comparative Religious Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.