Bu çalışma, teoloji alanında oldukça yeni hatta heyecan verici bir gelişme olarak alınabilecek seküler teoloji hakkındadır. Seküler teoloji, bir yönü bizzat felsefenin kendisini diğer yönü ise teolojik alanı ilgilendiren iki temel önemi haizdir. Ve bu iki temel alanda geleneksel yaklaşımları aşarak onlardaki bir dönüşüm durumunun sonucudur. Bu alanlardan ilki felsefe alanıdır. Seküler teoloji, felsefeyle teoloji arasındaki ilişkinin yeniden ve başka bir türlü düzenlenmesinin bir sonucu olarak görülebilir. Çünkü bu tür bir düzenlemeyle geleneksel felsefeye tamamen teolojik bir görev yüklenmiş hatta felsefenin tamamen teolojiye dönüşmesi gerektiği iddia edilmiştir. Burada felsefi gayret, bütün bir aşkınlık biçimlerinin ve bir öte dünya fikrine bağlı kavramların yüklerinden kurtularak tamamen bir içkinlik düzlemi içinde yaşamın ve dünyaya bağlanmanın bir yolu olarak görülür. Ve bu yolda felsefe, yaşamı ve dünyayı bahsi geçen içkinlik düzlemine bağlı kalarak teolojik açıdan bir anlamlandırma gayreti olarak anlaşılır. Böyle bir gayrette felsefe ile teoloji arasındaki ilişki farklı bir biçimde kurulup felsefi gayret yeniden tanımlanmaya çalışılır. Geleneksel yaklaşımların aşılıp köklü değişimlerin yaşandığı iki temel alandan diğeri teoloji alanıdır. Bu alanda geleneksel teolojilerin yaşamın ötesinde konumlanan bir aşkın fikrine bağlı olarak dünyayı yorumlamalarından vazgeçilmeye çalışılır. Çünkü böyle bir dünya yorumu, bir öteye bağlanma durumunun bir sonucu olarak dünyayı değersizleştirir, aşkın bir ideal ufkunu benimseyerek de yaşamı ıskalama durumunu gündeme getirir. Bu iki alandaki bahsettiğimiz değişimler, bu çalışmanın konusu olan teoloji ve felsefenin bir birlikteliğiyle dünya ve yaşamı yeni ve farklı bir biçimde yorumlama gayretlerini gündeme getirmiştir. Bu gayretlerden teoloji alanıyla ilgili olanı şudur: Teolojinin; tamamen içkin, felsefenin olanaklarıyla her tür dini gelenek ya da kabul edilmiş aşkın Tanrı fikrine bağlı olmaksızın gerçekleştirilmesinin mümkün olup olmaması. Böyle bir anlayışının özellikle teoloji alanında radikal sonuçları meydana getireceği oldukça açık bir durumdur. Dolayısıyla günümüz dünyasının, bu bağlamda gerçekleşen seküler bir teolojinin imkânının oldukça yoğun bir biçimde tartışıldığı bir zaman dilimi olduğu söylenilebilir. Yani seküler bir teoloji, günümüz akademik dünyasının felsefi bağlamda karşılaşılan son dönem ilgi alanlarından biri haline gelmektedir. Bu bağlamda seküler teoloji, çağdaş felsefi eğilimlerin kavramsal ve terminolojik yardımını alarak teolojide yeni açılımlar, yeni potansiyellikler, yeni olanaklar arama denemesidir. Bu tür bir deneme teoloji alanında önemli, verimli fakat aynı zamanda tehlikeli dönüşümleri gündeme getiren karmaşık bir gayret olmak durumundadır. Peki teoloji alanında kendisini seküler bir tarzda konumlandıran bir teoloji türünün teolojik alana bir katkısı ve faydası olabilir mi? Böyle bir soruya olumlu cevap vermek mümkündür. Çünkü her tür teolojinin sahibi olması gereken eleştirel ve kritik yöne, bir teoloji türü olarak seküler teoloji de sahiptir. Seküler teoloji, sahibi olduğu bu eleştirel ve kritik yönle teolojik alana ciddi ve önyargısız eğilmeyi, bu alanı tekrar ve yeniden gözden geçirerek yolunda gitmeyen durumlara yoğunlaşmayı gerektirir. Böyle bir gayret teoloji alanına sürekli bir ilgiyi gündeme getirerek bu alanın diri ve canlı tutulması açısından da önemlidir. İşte bu çalışma seküler bir teolojinin imkânını, teoloji alanındaki kavramsal ve terminolojik açılımlarını, avantaj ve dezavantajlarını ele alma denemesidir.

This study is about secular theology, which can be considered as a new and even exciting development in the field of theology. Secular theology has two fundamental importances, one of which concerns philosophy itself and the other theological field. And it is the result of a transformation in these two fundamental fields by transcending traditional approaches. The first of these fields is the field of philosophy. Secular theology can be seen as the result of a reorganization of the relationship between philosophy and theology in a different way. Because with such an organization, traditional philosophy is given a completely theological task and it is even claimed that philosophy should be completely transformed into theology. Here, philosophical endeavor is seen as a way of connecting to life and the world within a completely immanent plane, freeing itself from the burdens of all forms of transcendence and concepts related to the idea of an afterlife. And in this path, philosophy is understood as an effort to make sense of life and the world from a theological perspective by adhering to the aforementioned immanent plane. In such an endeavor, the relationship between philosophy and theology is established in a different way and the philosophical endeavor is tried to be redefined. The other of the two main areas where traditional approaches are overcome and radical changes are experienced is the field of theology. In this area, attempts are made to abandon the interpretation of the world by traditional theologies based on a transcendent idea positioned beyond life. Because such an interpretation of the world devalues the world as a result of being attached to something beyond, and adopts a transcendent ideal horizon, thus missing life. The changes we mentioned in these two areas have brought to the agenda the efforts to interpret the world and life in a new and different way with the unity of theology and philosophy, which is the subject of this study. The one related to the field of theology is as follows: Whether theology can be realized completely immanently, with the possibilities of philosophy, without being dependent on any kind of religious tradition or accepted transcendent idea of God. It is quite obvious that such an understanding will bring about radical results, especially in the field of theology. Therefore, it can be said that today's world is a period in which the possibility of a secular theology realized in this context is discussed quite intensely. In other words, secular theology is becoming one of the recent areas of interest encountered in the philosophical context of today's academic world. In this context, secular theology is an attempt to seek new openings, new potentialities, and new possibilities in theology by taking the conceptual and terminological help of contemporary philosophical trends. Such an attempt must be a complex effort that brings important, productive, but also dangerous transformations to the field of theology. So, can a type of theology that positions itself in a secular manner in the field of theology contribute and benefit the field of theology? It is possible to answer such a question positively. Because secular theology, as a type of theology, also has the critical and critical aspect that every type of theology should have. Secular theology, with this critical and critical aspect it possesses, requires a serious and unprejudiced approach to the field of theology, to review this field again and again and to focus on situations that do not go well. Such an effort is also important in terms of bringing a continuous interest to the field of theology and keeping this field alive and vibrant. This study is an attempt to address the possibility of a secular theology, its conceptual and terminological expansions in the field of theology, and its advantages and disadvantages.