Cahiliye Dönemi Şiirinde Hurma Ağacının Gizil Kültürel Yönünü İfade Eden Dizimler

Author:

Number of pages:
265-284
Language:
Arapça
Year-Number:
2025-Volume 20 Issue 2

Hurma ağacı, câhiliye şairlerinin kasidesini inşa ederken dayandığı en önemli kültürel unsurlardan biri olduğu söylenebilir. Zira bu ağacın söz konusu şairlerin kavimleri için taşıdığı önem ve onların yaşam süreci içindeki rolü yadsınamaz. Hatta o dönemdeki birçok kişi, hurmayı kutsal bir varlık olarak görmüş ve onu doğadaki diğer cansız unsurlardan üstün tutmuştur. Bunun yanı sıra, hurmanın eski çağlarda yaşamış Arapların dışındaki diğer toplumların kültürleriyle de bağlantılı olduğu ve bu topluluklara hem yarar hem de dini değerler açısından hizmet ettiği bir gerçektir. Bu ağacın hem maddi hem de manevi açısından böylesine yüce bir konumda olması şaşırtıcı değildir. Nitekim hurma ağacı şairlerin şiirlerinde göze çarpan bir şekilde yer almış ve neredeyse kasideyi oluşturan diğer unsurlarla yarışır hale gelmiştir. Hurma, şiirlerde harabeye dönüşmüş diyarlar, sevgililerin ayrılığı, develerin taşındığı tahtırevan gibi sahneler bağlamında yoğun olarak yer bulmuş ve taşıdığı derin sembolik anlamlarla büyük önem kazanmıştır. Ancak, cahiliye dönemi şairi, yalnızca mahfe içindeki kadınlar ile hurma ağaçları arasındaki fiziksel ve geometrik benzerlikleri vurgulamakla kalmamış, aynı zamanda hurmanın eski çağlara dayanan mitolojik kültürlerden aldığı yeniden doğuş, bereket ve yenilenme gibi dönemin şairlerinin kalplerinin derinliklerinde kök salmış olan anlamları da ortaya koymaya çalışmıştır. Bu çalışma, hurmanın cahiliye dönemi şiirindeki örtük kültürel kodlarını araştırmayı amaçlamaktadır. Hurmanın kültürel arka planını ve estetik niteliklerini ele almış, yok oluş ve yeniden doğuş, boşluk ve doluluk gibi temaları incelemiştir. Ayrıca, kültürel kod kavramını ve bunun kökenlerini açıklığa kavuşturarak ilgili meseleleri tartışmıştır. Araştırma, kültürel yöntemle gerçekleştirilmiş ve sonuç olarak yok oluş ve yeniden doğuş ile boşluk ve doluluk temalarının cahiliye şiirinde hurma aracılığıyla nasıl tezahür ettiğini ortaya koymuştur.

Keywords


The palm tree stands as one of the most significant cultural pillars upon which the pre-Islamic poet relied in crafting his poetry. This prominence stems from the palm’s crucial role in the lives of his people. Many among them even elevated the palm tree to a sacred status, favoring it over other elements of the inanimate natural world. It is deeply intertwined with the cultures of ancient civilizations, as it embodies both practical and spiritual values for those peoples. In their poetry, the palm tree held a prominent place, symbolizing both tangible and intangible meanings. It emerged as a central motif, leaving a profound cultural, poetic, and intellectual legacy in their similes and metaphors, reflecting the mindset and beliefs of the time. This influence is evident in the structure of their poems, particularly in contexts such as lamenting abandoned dwellings, the departure of loved ones, scenes of camel litters, and similar themes. However, the pre-Islamic poet did not merely highlight the geometric and structural resemblance between palm trees and the shapes of litters; he also pursued deeper meanings of rebirth, fertility, and renewal—concepts drawn from mythological traditions associated with the palm tree in ancient times. This study endeavors to uncover the latent cultural frameworks linked to the palm tree in pre-Islamic poetry, shedding light on its cultural significance and aesthetic qualities. It also explores the dual dimensions of obliteration and revival, emptiness and fullness. The research delves into these themes while offering insights into the concept of cultural frameworks and their historical foundations. By employing a cultural methodology, the study has uncovered significant findings, revealing the dual paradigms of obliteration and revival, as well as emptiness and fullness, as they relate to the palm tree in pre-Islamic poetry

Keywords

Article Statistics

Number of reads 126
Number of downloads 83

Share

Turkish Studies-Comparative Religious Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.