Ahmed b. Muhammed b. Dâvûd b. Muhammed el-Gerevî, Sa‘dullâh el-Berde‘î’nin Sa‘dullâh es-sağîr’ini ilim çevresinde büyük bir teveccüh gördüğünü mülahaza ederek ona bir hâşiye kaleme almıştır. Çalışmamızın ana konusunu teşkil eden Gerevî’nin mezkûr hâşiyesi, onun en meşhur eserlerindendir. Hâşiyesinin en bariz özelliği, baştan sona eleştirel bir üslup takınmasıdır. Ayrıca Gerevî’nin Sa‘dullâh es-sağîr’deki problemlerin tespiti ve ilgili sorunlara yönelik çözüm önerilerindeki ikna kabiliyeti güçlü analizini ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı, Gerevî’nin hâşiyesindeki Sa‘dullâh el-Berde‘î ve Hâmid es-Sûsî’ye yönelik tenkitlerin ortak özelliklerini tespit etmek ve söz konusu eleştirileri sebepleriyle beraber ortaya koymaktır. Çalışmamızın giriş kısmında el-‘Avâmilu’l-mie, Sa‘dullâh es-sağîr ve Gerevî’nin hâşiyesi hakkında kısa bir bilgi verilmiştir. Gerevî, şimdiye kadar yurt içi ve yurt dışında hiçbir akademik çalışmaya konu olmadığından hayatı, eserleri ve ailesine değinilmiştir. Daha sonra Gerevî’nin Sa‘dullâh el-Berde‘î ve Hâmid es-Sûsî’ye yaptığı eleştirilerin konu ve nedenleri araştırılarak başlıklar halinde aktarılmıştır. O, eleştirilerini güçlü kanıtlarla destekleyerek okuyucuyu ikna kabiliyetine sahip ender şahsiyetlerdendir. Hâşiyesinde öne sürdüğü tenkitler; i‘râb, lafız, ibare tashihi ve ifadelerin uyuşmazlığına yöneliktir. Gerevî’nin eleştirilerden yola çıkarak objektif davrandığı doğruyu takdir ettiği gibi yanlışı da yerdiği görülmektedir. Aynı şekilde hâşiyesinde ortaya attığı iddialardan olayları geniş bir perspektifle incelediği anlaşılmaktadır. Buna karşılık Hâmid es-Sûsî’nin meseleleri analiz noktasında yüzeysel açıklamaları dolayısıyla yetersiz kaldığı hatta yer yer yanlış yorumlarda bulunduğu tespit edilmiştir.
Ahmed ibn Muhammad ibn Dâvûd ibn Muhammad el-Gerevî penned a commentary on Sa‘dullâh el-Sağîr, the work of Sa‘dullâh el-Berde‘î, recognizing its significant reception within the scholarly community. The commentary by Gerevî, which forms the main subject of our study, is among his most renowned works. Its prominent characteristic lies in its consistently critical tone throughout. Moreover, Gerevî's adept analysis in identifying problems within Sa‘dullâh el-Sağîr and proposing convincing solutions to relevant issues underscores his persuasive ability. The primary aim of this study is to identify the common features of Gerevî's critiques towards Sa‘dullâh el-Berde‘î and Hâmid el-Sûsî in his commentary, along with presenting the reasons behind these criticisms. In the introduction of our study, brief information is provided about el-‘Avâmilu’l-mie, Sa‘dullâh el-Sağîr, and Gerevî's commentary. Due to the lack of any academic work on Gerevî to date, his life, works, and family are also briefly discussed. Subsequently, Gerevî's critiques towards Sa‘dullâh el-Berde‘î and Hâmid el-Sûsî are investigated, categorized, and presented in sections. He supports his critiques with strong evidence, showcasing his ability to persuade the reader. His criticisms mainly focus on grammar, wording, textual corrections, and inconsistencies in expressions. It is evident that Gerevî approaches the critiques objectively, acknowledging the truth while condemning the errors. Likewise, his wide-ranging examination of events from different perspectives is discernible from the claims he presents in his commentary. On the other hand, it is noted that Hâmid el-Sûsî's analyses of issues are insufficient and occasionally flawed due to their superficial nature and incorrect interpretations.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.