Bir Bibliyometrik Analiz Örneği: Ulusal Tez Merkezinde İbn Hacer el-Askalânî’yi Konu Edinen Lisansüstü Tezler

Author:

Number of pages:
151-181
Language:
Türkçe
Year-Number:
2024-Volume 19 Issue 1

Yaptığı çalışmalarla İslami ilimlerin anlaşılmasına katkı sağlayan ve kendisinden sonra gelen âlimleri etkileyen ilim adamlarından birisi olan İbn Hacer el-Askalânî (v. 852/1449), ülkemizde 2013 yılından sonra her yıl, lisansüstü alanda konu olarak çalışılmıştır. Ona dair araştırılmayı bekleyen malzemeler; onun hayatının, eserlerinin ve fikirlerinin akademik ilim mirasımıza kazandırılması yönündeki ihtiyacı ortaya koymaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’deki lisansüstü tezlerde İbn Hacer’e dair veriler tespit edilip, bunların bibliyometrik analizi ve değerlendirmesi yapılmaya çalışılmıştır. Amaç; ülkemizde ilk defa İbn Hacer üzerine literatür bilgisi sunan ve İbn Hacer’e dair yapılacak lisansüstü tezlerde ya da çalışmalarda yardımcı olabilecek yol haritası niteliğinde bir bibliyometrik analiz hazırlamaktır. Çalışma da cevap aranan sorular: İslam ilim geleneğini uzun yıllar düşünceleriyle etkileyen ve çok yönlü bir alim olan İbn Hacer’e Türkiye’deki lisansüstü tezlerde ne kadar ilgi gösterilmiştir? İbn Hacer veya eserlerini konu edinen tezlerin alanlara göre dağılımı, yıl ve tür bazlı verileri, yazar ve danışman bilgileri, tezlerdeki anahtar kelime ve başlıklarda tercih edilen kavramlar, tez yazarlarının yerli ve yabancı kaynaklardan faydalanma oranı nedir? İbn Hacer’in Buhari şerhi Fethu’l-bârî’si başta olmak üzere önde gelen eserleri kaç tezde, hangi başlıklarla ele alınmıştır? Bunları cevaplamak için gerekli veriler; “YÖK Ulusal Tez Merkezinin” veri tabanından elde edilmiştir. Bu çalışmada bibliyometrik analiz; performans analizi ve bilimsel haritalama yöntemi kullanılarak oluşturulmuştur. Sonuç olarak; günümüze kadar İbn Hacer ve eserlerine dair, 28 yüksek lisans ve 8 doktora tezi olmak üzere toplamda 36 lisansüstü tez tespit edilmiştir. Ayrıca söz konusu tezlerin %83’ünün Temel İslam Bilimleri Hadis Bilim Dalına yönelik olduğu ve İbn Hacer’in eserleri içerisinde en çok “Fethu'l-bârî”, “el-İsâbe”, “Bulûgu’l-merâm” ve “Nuhbetü’l-fiker”in tezlere konu edildiği gibi bilgilere ulaşılmıştır.

Keywords


Ibn Ḥaj̲ar al-ʿAsḳalānī (d. 852/1449) who is one of the scholars who influenced the scholars who came after him and contributed to the understanding of Islamic sciences with his studies, studied as a subject in the postgraduate field every year after 2013 in our country. Materials waiting to be researched about him reveal the need to bring his life, Works and thought in to our academic scientific heritage. The purpose of this study is to identify the data on Ibn Ḥaj̲ar in postgraduate theses in Turkey, and to make their bibliometric analysis and evaluation. For this purpose, a bibliometric analysis which presents literature knowledge on Ibn Ḥaj̲ar was prepared for the first time in our country. This analysis has the feature of a road map that will help in postgraduate theses or studies on Ibn Ḥaj̲ar. The questions to be answered here are: How much interest has been shown to Ibn Ḥaj̲ar who influenced the tradition of Islamic science for many years with his thoughts and a versatile scholar in postgraduate studies in Turkey? What is the distribution of theses on Ibn Ḥaj̲ar by fields? What is are our in formation about researchers and their advisors? How is the year and type distribution of theses? What are the preferred keywords and concepts in the titles of theses? In how many theses and under which titles have the leading works of Ibn Ḥaj̲ar, especially Fethu'l-bârî, been discussed? Data needed to answer these questions; It was obtained from the database of the “YÖK National Thesis Center”. In this study, bibliometric analysis was created using performance analysis and scientific mapping method. In conclusion; about Ibn Ḥaj̲ar and his works, a total of 36 theses, 28 of which are master's and 8 are doctoral dissertations, have been identified. In addition, it has been determined that 83% of these theses are related to Basic Islamic Sciences Hadith Knowledge and most of the works of Ibn Ḥaj̲ar, it was reached informations that, “Fethu'l-bârî”, “el-İsâbe”, “Bulûgu’l-merâm” and “Nuhbetü’l-fiker” were the subject of theses.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 336
Number of downloads 284

Share

Turkish Studies-Comparative Religious Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.