Akâidnâmeler, Türk İslam edebiyatı sahasının dinî-didaktik yönü ağır basan eserlerindendir. İslam’ın temel ilke ve kaidelerinin, bir diğer tabirle iman esaslarının Müslüman topluma öğretilmesi maksadıyla kaleme alınmışlardır. Ekseriyetle mensur olarak telif edilen akâidnâmelerin, itikâdî meselelerin kolayca öğrenilmesi ve ezberlenmesini sağlamak gayesine matuf olarak yazılan manzum örneklerine de rastlanmaktadır. Akâidnâmeler, telif ve tercüme eserler olarak tasnif edilmektedir. Türün Türk İslam edebiyatı sahasında yapılan manzum tercümelerinde genellikle İmâm-ı Âzam Ebû Hanîfe’nin el-Fıkhu’l-Ekber ve el-Vasıyye, Hızır Bey’in Kasîde-i Nûniyye, Birgivî’nin Vasiyetnâme, Molla Câmî’nin Îtikadnâme ve özellikle de Ali b. Osman el-Ûşî’nin Kasîde-i Emâlî adlı eserleri esas alınmıştır. Kasîde-i Emâlî’nin manzum Türkçe tercümelerinden biri de 19. asır Mekteb-i Sultânî muallimlerinden Yanyalı Hafız Refîʽ Efendi’nin Kasîde-i Emâlî Tercüme-i Manzûmesi’dir. Çalışmada ilk olarak akâid ve İslam akâidine dair telif edilen eserler ile Osmanlı edebî sahasındaki akaidnâme örnekleri üzerinde durulacaktır. Akabinde el-Ûşî ve meşhur eseri Kasîde-i Emâlî hakkında muhtasar bilgiler verilecektir. Daha sonra Hafız Refîʽ Efendi’nin hayatı, eserleri ve tasavvufî şahsiyeti ile ilgili tespitler aktarılarak, Kasîde-i Emâlî Tercüme-i Manzûmesi’nin şekil ve muhteva özellikleri ile İzzî’nin Kasîde-i Emâlî Tercümesi arasındaki benzerlikler ele alınacaktır. Son olarak ise eserin transkripsiyonlu metni verilecektir. Bu çalışma ile dinî-didaktik edebiyatın önemli türlerinden olan manzum akâidnâmeler üzerine yapılacak araştırmalara katkı sunulması hedeflenmektedir. Çalışmanın bir diğer amacı da Hafız Refîʽ Efendi hakkında yapılacak çalışmalara kapı aralamaktır.

Aqaidnames are among the works of Turkish-Islamic literature whose religious-didactic aspect predominates. They were written in order to teach the basic principles and rules of Islam, in other words, the principles of faith to the Muslim community.  Although aqaidnames are mostly written in prose, there are examples in verse written for the purpose of easily learning and memorizing the creed issues. Aqaidnames are classified as copyrighted and translated works. In verse translations of the genre made in the field of Turkish Islamic literature, generally al-Imam al-Azam Abu Hanifa’s al-Fiqh al-Aqbar and al-Vasiyya, Hızır Bey's Qasîda al-Nuniyye, Birgivi's Vasiyetname, Molla Jami's Itiqadname and especially Ali bin Osman al-Usi's work named Qasida al-Amali were taken as basis. One of the Turkish verse translations of Qasida al-Amali is Kasîde-i Emâlî Tercüme-i Manzumesi written by Yanyalı Hafız Refîʽ Efendi, one of the Mekteb-i Sultani teachers in 19^th century. In the study, firstly, the works written on creed and Islamic creed and the examples of aqaidname in the Ottoman literary field will be emphasized. Afterwards, concise information will be given about al-Usi and his famous work, Qasîda al-Amali. Afterwards, determinations about Hafız Refîʽ Efendi's life, works and mystical personality will be conveyed. Then, the form and content features of Kasîde-i Emâlî Tercüme-i Manzûmesi and the similarities between Hafız Refîʽs book and Izzî's Qasida al-Amali translation will be discussed. Finally, the transcription of the work will be given. With this study, it is aimed to contribute to the researches on aqaidnames in verse, which are one of the significant genres of religious-didactic literature. Another aim of the study is to open the door to studies about Hafız Refîʽ Efendi.