Meister Eckhart Düşüncesinde Lütuf Tecrübesi ve Kutsal’a Dönüşüm

Author:

Number of pages:
381-391
Language:
Türkçe
Year-Number:
2020-Volume 15 Issue 3

Geç Orta Çağ döneminin etkili figürlerinden biri olan Alman Dominik Meister Eckhart, bir vaiz, mistik ve teolog olarak ortaya koymuş olduğu eserleriyle felsefi ve teolojik birtakım tartışmaların zeminini hazırlamıştır. Felsefenin temel konularından biri olan mistisizm konusunda savunduğu bazı görüşler yüzünden papalık fetvasıyla kınanacak ve kâfir ilan edilecek kadar da kilisenin dikkatini çekmiş bir isimdir. İnsanı “özüne dönmüş olan” olarak tanımlarken, ilahi bir müdahale ve lütufla, kişinin bu dönüşüm sürecinin sonunda Tanrı’nın oğlu hatta daha da ileri giderek Tanrı’nın kendisi olacağını ifade eden Eckhart, her ne kadar teorik anlamda bir aşama ve kademelilik fikrinden bahsetmese de pratik anlamda birtakım çaba ve disiplin gerektiren hallerden bahsederek, bu dönüşümün yolunu dinleyicilerine göstermeyi başarmıştır. Negatif teolojiyi benimseyen Eckhart, takipçilerine Tanrı hakkında konuşmaktansa susulmasını önermiş olsa da Aristo’nun “benzeri benzer bilir” ilkesinden hareketle, insanın Tanrı hakkında bir şeyler bilebilmesi için kutsal bir dönüşüm geçirerek Tanrı’laşması gerektiğini ileri sürmüştür. Tanrı’yı tek gerçek varlık kabul ederken, Tanrı dışında yaratılanları bir hiç olarak değerlendiren düşünürümüz, insanın varlık sahasına çıkması ve varlık kazanabilmesi için bu dönüşüme muhtaç olduğunu ifade etmiştir. İki tür lütuftan bahseden Eckhart, bedelsiz olarak verilen ve Tanrı’dan çıkış olarak ifade ettiği yaratımın ilk lütuf olduğunu ve herkese verildiğini, Tanrı’ya dönüş olarak ifade ettiği ikinci lütfun ise sadece zeki ve anlayış sahibi olup, bu dönüşüm için çaba sarf edenlere verileceğini belirtmiştir. Bu dönüşümü soyutlanma, aydınlanma, özdeşleşme ve atılım olmak üzere dört aşamada geçekleştirebilecek olan insan, bir nevi aslına, özüne rücu etmektedir.

Keywords


German Dominican Meister Eckhart, who is one of the most efficient figures of Late Medieval Era, established a ground for a set of theological and philosophical discussions with his works he produced as a preacher, a mystic and a theologian. He is a person who drew the attention of the Church because of a number of opinions he advocated about mysticism which form the main subject of philosophy, and he was therefore condemned by a papal bull and was even deemed heretic. Having defined human as the one “turning back to his essence” Eckhart, who states that human being will become the Son of the God, and going even further that he will become the God Himself, does not theoretically mention an idea of gradualness or phases, however he succeeds in presenting the way of this change by mentioning states which require a certain amount of effort and discipline. Having adopted negative theology, Eckhart, despite advising his followers to keep quiet about God rather than speaking about Him, asserted that in order for a human to know something about God, he must Godify himself by experiencing a divine transformation moving from Aristotle’s principle of “the experience or recall of one object will elicit the recall of things similar to that object”. The thinker, who appreciates created beings as nothing except God, while considering God as the only real existence, expresses that so as for human beings to show up in the field of existence and to be able to exist, they rely on this transformation. Having mentioned two graces, Eckhart remarks that the Creation which is given without any charge and which he calls exitus from God is the first grace and it is granted to all, and that the second grace, which he reflects as reditus to God, is to be given to only those who are smart and have intelligence, and do their diligence for this transformation. Human being, who can realize this transformation in for stages, namely detachment/purification, illumination, union/ecstasy and springing, in some way returns to his self, his essence.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 2,142
Number of downloads 567

Share

Turkish Studies-Comparative Religious Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.