ARİSTOTELES VE İBN RÜŞD’E GÖRE GÖRELİK KAVRAMI

Author:

Number of pages:
759-777
Language:
Türkçe
Year-Number:
2019-Volume 14 Issue 4

Felsefe tarihinin en eski ve en önemli konularından biri olan Rölativizm yani görelik /görecilik bir şeyin başka bir şeye bağlı olması olarak tanımlanır. Görelilik kesin olmamakla birlikte kişiden kişiye ve devirden devire değişiklik gösteren bir kavramdır. Bu kavrama göre, herkes için geçerli mutlak bir gerçeklik olmadığı gibi aynı zamanda, hakikat ve gerçeklik durum ve mekâna göre de değişebilir. Başka bir ifadeyle evrensel bir mutlak gerçeklik kavramından söz etmek mümkün değildir. Görelilik kavramında esas olan kültürel, dilsel, toplumsal ve tarihsel açılardan faklı yorumların olmasıdır. Bu bakımdan göreliliğin birçok türü vardır. Mesela epistemoloji ve ahlak felsefelerinde görelilik kavramı önemli ölçüde kullanılmıştır. Epistemolojide özellikle Sofistlerin öne sürdüğü görelilik kavramını Protagos’ “insan her şeyin ölçüsüdür”, görüşüyle tüm bilgi ve değerlerin göreli ve herkes için farklı olabileceğini savunur. Çünkü bu düşünce anlayışına göre, varlığı meydana getiren ana madde sürekli bir değişim ve akış durumundadır. Bu bakımdan Protagos’a göre, var olan her insan aynı zamanda var olan her doğrunun da ölçüsüdür. Aristoteles, bu görüşü eleştirerek görelilik kavramını, birbirine göreli olan iki şeyin birbirine dönüştürülerek denk olma durumunu kıyas yöntemiyle değerlendirmiştir. İslam filozofu İbn Rüşd’te Aristoteles’in fikirlerinden etkilenmiştir. İbn Rüşd, görelilik kavramını da, on kategori çerçevesinde ele almıştır. Ona göre görelilikte bir kıyas söz konusudur. Çünkü bir şeyin varlığı bir başkasının varlığıyla kıyaslanarak açıklanır. Ancak bu görelilik neden sonuç ilişkisi bağlamında olmadığı görülmektedir.

Keywords


Relativism, which is one of the oldest and most important subjects in the history of philosophy, is defined as the relativity / relativity. Relativity is a concept that varies from person to person and from cycle to cycle. According to this concept, not only is there an absolute reality for everyone, but also truth and reality vary according to the situation and place. In other words, it is not possible to speak of a universal concept of absolute reality. What is essential in the concept of relativity is cultural, linguistic, social and historical aspects. In this respect, there are many types of relativity. For example, the concept of relativity has been used to a great extent in epistemology and moral philosophies. In epistemology, Protagos argues that dür man is the measure of everything ına to the notion of relativity initiated by the Sophists, with the view that all knowledge and values can be relative and different for all. Because according to this idea, the main material that constitutes the existence is in a state of continuous change and flow. In this respect, according to Protagos, every human being is also a measure of every existing truth. Aristotle, criticizing this view of the concept of relativity, the two things that are relative to each other by comparing the situation of the equivalence of the situation has been evaluated. The Islamic philosopher Ibn Rushd was also influenced by the ideas of Aristotle. Ibn Rushd also dealt with the concept of relativity within the framework of ten categories. According to him, there is a comparison in relativity. Because the existence of one thing is explained by comparing it to the existence of another. However, this relativity is not seen in the context of cause and effect relationship.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 2,182
Number of downloads 734

Share

Turkish Studies-Comparative Religious Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.