İkili Karşıtlıklar: Saatleri Ayarlama Enstitüsü’nde Ölümlerin Yeri

Author:

Number of pages:
1047-1071
Language:
Year-Number:
2021-Volume 16 Issue 2

Ahmet Hamdi Tanpınar, Türk Edebiyatının en önde gelen romancılarındandır. Modern Türk Edebiyatı içinde gösterilen eserleri, edebiyat ve tarihle ilgilenen çok sayıda araştırmacının ilgisini çekmektedir. Buna bağlı olarak bu çalışmanın önemi, Ahmet Hamdi Tanpınar’ın yazarlık tekniklerine ve en bilinen romanlarından biri olan Saatleri Ayarlama Enstitüsü eserinin olay örgüsü oluşumuna yönelik bir farkındalık yaratmaktır. Çalışmanın temel amacı, karakter ölümlerinin Saatleri Ayalarma Enstitüsü eserinin olay örgüsüne katkısını ortaya koymaktır. Bunu yapmanın çalışma adına iki şekilde faydası olacaktır. Birincisi, anlatının kronolojik olmayan olay örgüsünün okuyucu tarafından anlaşılma güçlüğünü ortadan kaldırmak. İkinci olarak, okuyucu nezdinde yazarın hikâye boyunca Hayri İrdal’ın dönüşümleri açısından ölümlerin neden ve ne şekilde kullandığını anlamayı kolaylaştırmak. İnceleme için, anlatıbilim ve özellikle de yazınsal göstergebilim disiplinlerinin ortaya koyduğu özgün çözümleme araçlarından faydalanılmıştır. Bunlardan birisi, Algirdas Julien Greimas tarafından geliştirilen eyleyensel anlatı şeması, ikincisi ise yapısalcılığın temel çözümleme araçlarından biri olarak karşımıza çıkan ikili karşıtlıklardır. İnceleme için 14 karaktere ait ölüm arasından Hayri İrdal derinden etkileyen karakter ölümleri seçilmiş ve ilk önce bu karakterlerin izleksel rolleri ve ölümlerinin başkahraman için ne gibi işlevleri ve etkileri olduğu tetkik edilmiş, sonra da ölümler temel alınarak ikili karşıt sınıflandırmalar oluşturulmultur. Sonuç olarak, Tanpınar’ın başkahramanın olay örgüsündeki dönüşümleri için ölümleri araç olarak kullandığına dair açık bulgulara ulaşılmıştır.

Keywords


Ahmet Hamdi Tanpınar is one of the prominent novelists in Turkish literature. Regarding the first examples of Modernist Turkish Literature, his works have attracted the interest of a vast number of researchers that deal with literature and history. Accordingly, the significance of the present study is to raise awareness of both plot construction in one of the well-known novels of Ahmet Hamdi Tanpınar, The Time Regulation Institute, and his writing techniques. In the study, the primary aim is to present the contribution of “characters deaths” into one of his novel’s plot, The Time Regulation Institute. Doing this will be beneficial in two ways. First, it will help readers overcome the challenge of comprehending the non-chronological order of the story plot. Secondly, the analysis will make it easy to understand why and how the author used the deaths of certain characters in Hayri İrdal’s transformations along with the storyline. For the analysis, tools of disciplines of narratology and especially literary semiotics were employed. One of those tools is actantial narrative schema, improved by Algirdas Julien Greimas, and the other is binary oppositions, which is an essential analysis tool of structuralists. Amongst the 14 characters’ deaths, only the deaths that greatly affected İrdal’s life were selected for analysis, and their thematic roles and the functions of their deaths for the protagonist were first examined; then, binary categories were formed based on the concept of death. In conclusion, there is clear evidence to support the generalization that Tanpınar used deaths as a transformation device for the protagonist.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 447
Number of downloads 417

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.