Bu çalışmada, Abbasi Dönemi’nde methiyeleri ile tanınan, estetik söylem gücüne sahip el-Buḥturî’nin çeşitli vesilelerle Abbasi halifelerine ve devlet ricalinden kişilere sunduğu methiyeler, hâmî şair ilişkisi bağlamında değerlendirilir. Methiye şiirleri söz konusu olduğunda sanatını icra eden şairler, sanatı kendi iktidar alanlarının devamlılığı ve meşrulaştırılması için destekleyen ve bu nedenle de şairleri muhatap kabul eden hâmîlerin varlığı hatıra gelir ve genel olarak bu şekilde ifade edilebilen bu durum, edebî himâye geleneği olarak adlandırılır. el-Buḥturî’nin dîvânının önemli bir kısmı, devletin farklı kademelerinde görev yapan hâmîlerine sunduğu methiyelerden teşekkül eder. Bu nedenle bu çalışma, el-Buḥturî ve methiyelerinden hareketle şair ve hâmîsi arasındaki ilişkiye ve bu ilişkinin şiire yansımalarını değerlendirmeye odaklanır. Şair ve hâmîsi arasındaki ilişkinin farklı boyutlarını, methiyelerin bu ilişkinin değişip dönüşmesindeki rolünü el-Buḥturî’nin şiirleri aracılığıyla yorumlamaya çalışır. Bu yorumlamalarda ise kolektif bilinçteki yönetici, edebî himâye söz konusu olduğunda ise hâmî prototipinin konumu ve Arapların nezdinde şair ve şiirin değeri temel alınır. Patron ile şair arasındaki ilişkide şairin patron karşısındaki konumu, şiirinin himâye geleneği içindeki rolü ve bu konudaki şairin farkındalığı da değerlendirilir. “Şair şiirlerinde patronlarının hangi özelliklerini ön plana çıkartır?” sorusunun cevabı aranmakla birlikte bu özelliklerin teşekkül etmesinde belirleyici olan emareler kolektif bilince dayandırılarak açıklanmaya çalışılır. el-Buḥturî’yi döneminin önemli methiye şairlerinden biri yapan şiirlerinin ayırt edici yönleri, onun şiirleriyle himâye geleneğinde varlığını devam ettirmesini sağlayan estetik söylem gücü ve meclis temelli oluşan kamusal algıya şiirlerinin etkisi incelenir. el-Buḥturî’nin konumları ve görevleri birbirinden farklı patronlarına sunduğu methiyeleri edebî himâye geleneği çerçevesinde farklı yönleriyle değerlendirilir. Ayrıca şairin üslubuna dair de değerlendirmelere yer verilir.

In this study, the encomia that al-Buḥturī, who was known for his encomia in the Abbasid period and who had the power of aesthetic discourse, presented to the Abbasid caliphs and state officials on various occasions are evaluated in the context of the patron-poet relationship. In the case of encomia, the poets who perform their art are reminded of the existence of patrons who support art for the continuity and legitimization of their own spheres of power and therefore accept poets as interlocutors, and this situation, which can be expressed in this way in general, is called the tradition of literary patronage. A significant part of al-Buḥturī's dīwān consists of encomia to his patrons who served at different levels of the state. This study, therefore, focuses on the relationship between the poet and his patron and its reflections on poetry through al-Buḥturī and his encomia. It tries to interpret the different dimensions of the relationship between the poet and his patron and the role of encomia in the transformation of this relationship through al-Buḥturī's poems. These interpretations are based on the position of the prototype of the ruler in the collective consciousness, the prototype of the patron when it comes to literary patronage, and the value of the poet and poetry in the eyes of the Arabs. In the relationship between the patron and the poet, the poet's position vis-à-vis the patron, the role of his poetry in the patronage tradition and the poet's awareness of this issue are also evaluated. The answer to the question “Which characteristics of the patron does the poet emphasize in his poems?” is sought, and the signs that are decisive in the formation of these characteristics are tried to be explained on the basis of collective consciousness. The distinctive aspects of al-Buḥturī's poems that made him one of the most important eulogizing poets of his time, the power of aesthetic discourse that enabled him to continue his presence in the patronage tradition with his poems, and the effect of his poems on the public perception formed on the basis of the court are examined. al-Buḥturī's encomia to his patrons, whose positions and duties differ from each other, are evaluated in different aspects within the framework of the literary patronage tradition. There are also evaluations of the poet's style.