Türk kültürü, dili ve edebiyatının en önemli yazılı kaynaklarından biri de cönklerdir. Sözcük anlamı olarak “gemi” anlamına gelen cönk, tıpkı bir gemi gibi içinde çok farklı türden şeyleri barındırdığı için bu adı almış olmalıdır. Bir tür şiir mecmuası olan cönkleri diğer bütün yazma kitap türlerinden ayıran temel özelliği biçimidir. “Kodeks” tabir edilen yanlamasına açılan diğer kitap türlerinin aksine cönkler günümüzün bloknot defterleri gibi diklemesine açılan ve içindeki metinlerin de uzunlamasına yazıldığı eserlerdir.  Cönk yazıcılığı, XVIII. yüzyıl ile XX. yüzyıl arasında daha yoğun olmak üzere XV. yüzyıldan beri devam eden köklü bir gelenektir. Özellikle Klasik Dönem diyebileceğimiz XV-XVIII. yüzyıllar arasında divan şairlerinin şiirlerinin bulunduğu kimi şiir mecmualarının da cönklerde toplandığı, başka bir ifadeyle bazı şiir mecmualarının cönk tipinde tertip edildiği anlaşılmaktadır. Bu sebeple başta şair tezkireleri olmak üzere birçok kaynak, belirtilen dönemde cönk ve şiir mecmuası terimlerinin yer yer birbirinin yerine kullanıldığını göstermektedir. Cönkler her ne kadar daha çok halk şiiri ve âşık edebiyatına dair yazmalar olarak bilinse de eldeki yüzlerce örnek, azımsanmayacak miktar ve oranda divan ve tekke şairlerinin şiirlerini de barındırır. Bu itibarla cönkler, Türk halk edebiyatı ve Türk halkbilimi kadar bu saha çalışanları için de değerli kaynaklardır. Aslında cönkler, şiir mecmuaları gibi müstakil birer “eser” olmakta çok, kendisini tertip eden şiir meraklısı tarafından, onun zevki, dünya görüşü, bilgi birikimi, hayal ve beklentilerine uygun düşen şiirlerin yanı sıra türlü ilaç tarifleri, muhtelif dualar, tılsım, fal, vefk, remil gibi eski zaman insanının inanışlarını yansıtan “fevayid” denilen bilgiler, yer yer bazı şekil ve resimler hatta tamamen kişisel bazı notlar gibi çok çeşitli kayıtlara yer veren defterler mesabesindedir. Bu bakımdan büyük çoğunluğunun mürettibi (derleyici) ve tertip tarihi kayıtlı değildir. Bu yazıda Anadolu Türk irfanının, üzerine yapılan bilimsel çalışmaların yetersizliği sebebiyle “öksüz hazinesi” olarak nitelediğimiz cönkler, giriş ve sonuç bölümlerinden başka “Köken ve Terim Anlamı Olarak Cönk”, “Eski Cönklerden Günümüze”, “Şekil ve İçerik Bakımından Cönkler” ana başlıkları altında tanııtılmış, cönklerin kimi özellikleri görsellerle desteklenmiştir.

One of the most important written sources of Turkish culture, language and literature is the junk. junk, which literally means "ship", must have taken this name because, like a ship, it contains many different kinds of things. The main feature that distinguishes junk, a kind of poetry collection, from all other types of written books is its form. Unlike other types of books called "codexes" that open sideways, junks are works that open vertically like today's notebooks and the texts inside are written lengthwise.  Junk writing is a deep-rooted tradition that has been going on since the XVth century, more intensely between the XVIIIth and XXth centuries. Especially between the XV-XVIIIth centuries, which we can call the Classical Period, it is understood that some poetry collections containing the poems of divan poets were also collected in junks, in other words, some poetry collections were organized in the cönk type. For this reason, many sources, especially poet tezkires, show that the terms junk and poetry mecmuası were sometimes used interchangeably during this period. Although junks are mostly known as manuscripts of folk poetry and minstrel literature, the hundreds of examples available also contain a considerable amount and proportion of poems by divan and tekke poets. In this respect, junks are valuable sources for Turkish folk literature and Turkish folklore as well as for those working in this field. In fact, cönks are not stand-alone "works" like poetry collections, but rather notebooks that contain a wide variety of records such as the poems of the poetry enthusiast who compiled them, poems that correspond to his taste, world view, knowledge, imagination and expectations, as well as various medicine recipes, various prayers, talismans, fortune telling, fortune telling, fortune telling, remil, information called "fevayid" reflecting the beliefs of the people of ancient times, sometimes some figures and pictures, and even some purely personal notes. In this respect, the compiler and date of composition are not recorded for the vast majority of them. In this article, cönks, which we characterize as the "orphaned treasure" of Anatolian Turkish lore due to the insufficiency of scientific studies on them, are introduced under the main headings of " Junk as Origin and Term Meaning", "From Old Junks to the Present", " Junks in Terms of Form and Content" besides the introduction and conclusion sections, and some features of junks are supported with visuals.