Göç ve göçmenlik teması tarih boyunca Arap edebiyatında önemli bir yer edinmiştir. Bu tema özellikle zulme maruz kalanların acılarını ve umutlarını merkezine almıştır. Şairler şiirlerinde, hayatlarının geçtiği özel yerlere duydukları sevgi ve özlemi, tarihi özetleyen mısralarla dile getirmişlerdir. Göçün insan bedeni ve ruhu üzerinde yarattığı zorluklar, bu yolculuk sırasında yaşanan duygusal ve fiziksel sıkıntılar, Arap şiirinde sıklıkla işlenen konular arasındadır. Ayrıca, göç olgusunun önemli tarihsel ve dinsel yansımaları da bulunmaktadır. İslam tarihinde Arap şiirinde sıkça ele alınan bir tema olan Hazreti Muhammed'in Mekke'den Medine'ye hicreti zulme karşı direnişin ve yeni bir başlangıcın sembolü olarak kabul edilmektedir.

Bu çalışma, Arap edebiyatında göç ve göçmenlik temasının nasıl işlendiğini ve bu temanın şairlerin eserlerine nasıl yansıdığını incelemeyi amaçlamaktadır. Göç, sadece fiziksel bir hareket olarak değil, aynı zamanda insanı mücadeleye sevk eden manevi bir yolculuk olarak da değerlendirilmektedir. Şairler göçü yeni kültürlere kapı açan, yeni kimlikler sunan ve yeni bir yaşama adım atma süreci olarak görmektedirler. Bu zorunlu yolculuğun, göçmenlerin bakış açılarında derin ve anlamlı yorumlara yol açtığı ifade edilebilir.

Bu çalışmada nitel araştırma yöntemleri uygulanmış, bulgular gözlem ve analizler yoluyla değerlendirilmiştir. Çalışma, Arap edebiyatında göç ve göçmenlik temalarını ele alan şairlerin şiirlerini edebiyat ve toplumsal kültür perspektifinden incelediği için şiirlerdeki toplumsal etkilerin dikkate alınması büyük önem taşımaktadır. Edebiyatı toplumlar arası bağları güçlendiren bir unsur olarak gündeme getiren bu makalenin ileride yapılacak çalışmalara da örnek teşkil etmesi beklenmektedir. Bu bağlamda göç teması, geçmişte olduğu gibi günümüzde de Arap edebiyatında derinlemesine incelenmektedir.

The theme of migration and immigration has occupied a significant place in Arabic literature throughout history. This theme particularly focuses on the sufferings and hopes of those subjected to oppression. Poets have expressed their love and longing for the special places where their lives unfolded through verses that summarize history. The difficulties that migration imposes on the human body and soul, as well as the emotional and physical hardships experienced during this journey, are frequently addressed topics in Arabic poetry. The phenomenon of migration has important historical and religious reflections. In Islamic history, the migration of Prophet Muhammad from Mecca to Medina has often been a subject in Arabic poetry, symbolizing resistance against oppression and the beginning of a new era.

This study aims to examine how the theme of migration and immigration is treated in Arabic literature and how this theme is reflected in the works of poets. Migration is considered not only as a physical movement but also as a spiritual journey that drives individuals to struggle. Poets view migration as a phenomenon that opens doors to new cultures, offers new identities, and signifies stepping into a new life. It can be said that this journey, even if compulsory, leads to profound and meaningful interpretations from the perspectives of immigrants.

Qualitative research methods were applied in this study, and the findings were evaluated through observation and analysis. Since our study examines the poems of poets who address the themes of migration and immigration in Arabic literature from a literary and socio-cultural perspective, it is important to consider the social impacts in the poems. This article, which brings literature to the forefront as a dynamic that strengthens inter-societal bonds, is expected to serve as a model for other studies. In this context, the theme of migration has been thoroughly examined in Arabic literature.