Moncuk salma geleneği, kadınların belirli toplumsal ritüellerde bir araya gelerek kısmet açma, sosyal kimliklerini güçlendirme amacı taşıdığı ve toplumsal yapının şekillenmesini sağladığı dikkate değer bir uygulamadır. Farklı toplumlarda muhtelif isim ve değişikliklerle bulunan geleneğin talih, baht açma türleri genellikle Türk bölgelerinde gözlemlenmektedir. İran Türkleri arasında da mevcut olan uygulamanın yalnızca bahtı kapalı olan kadınlar için düzenlenen bir ritüel olmasının ötesinde, toplumsal yapı ve sosyal kimliklerin inşasında önemli bir rol oynayan kültürel bir pratik olması geleneğin sosyal psikoloji yönüyle çok anlamlı bir yapı sergilediğini göstermektedir. Modernleşme ve teknolojinin etkilerine rağmen geleneksel varlığını sürdürmesi ise bu geleneğin toplumsal yapıda derin bir kök saldığının göstergesidir. Mâniler aracılığıyla gerçekleştirilen gelenek, toplumsal hiyerarşiyi ve statü farklılıklarını görünür kılarken aynı zamanda bireylerin grup kimliklerini ön plana çıkarmalarına, grup içi ve dışı ilişkilerinin sınırlarını belirlemelerine olanak tanımaktadır. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, İran Türkleri arasında yaygın olan moncuk salma geleneğinin sosyal psikoloji yönüyle ele alınmasıdır. İncelemede bu geleneğin toplumsal kimlik, grup dinamiği ve kültürel aktarım üzerindeki etkileri çeşitli mâni örnekleriyle analiz edilmiştir. Araştırmanın bulguları, geleneğin kadınlar arasında toplumsal dayanışmayı ve sosyal bağlılığı kuvvetlendirmenin yanı sıra kültürel normların sürdürülmesi açısından da önemli bir rol oynadığını ortaya koymaktadır. Geleneğin sürdürülmesiyle bireylerin toplumsal aidiyetleri ve kültürel kimlikleri korunmakta, kuşaktan kuşağa aktarılarak bir süreklilik sağlanmaktadır.

The “moncuk salma” tradition is a noteworthy cultural practice in which women come together for specific social rituals with the purpose of opening one’s fortune and reinforcing their social identities, thus contributing to the shaping of societal structures. While variations of this tradition exist under different names across various communities, fortune-related rituals are commonly observed in Turkish regions. Among the Iranian Turks, “moncuk salma” extends beyond being a ritual solely performed for women with “closed fortunes.” It plays a crucial role in the construction of social structures and identities, demonstrating its significance from a social psychology perspective. The persistence of this traditional practice despite the influences of modernization and technology further indicates the deep roots of this custom within the social fabric. This tradition, carried out through the recitation of mâni, not only brings visibility to social hierarchies and status differences but also allows individuals to express their group identities and define the boundaries of their internal and external relationships. Accordingly, the primary aim of this study is to examine the “moncuk salma” tradition, which is prevalent among Iranian Turks, from the perspective of social psychology. The study analyzes how this tradition influences social identity, group dynamics, and cultural transmission by exploring various examples of mâni. The findings indicate that the tradition not only strengthens social solidarity and cohesion among women but also plays a key role in maintaining social norms. The continuation of this practice preserves individuals’ sense of social belonging and cultural identity, ensuring the transmission of cultural values across generations and fostering cultural continuity.