Türk Edebiyatında Bir İntikam Öyküsü: Ferit Edgü’nün “Öç” Küçürek Öyküsünün Göstergebilimsel Çözümlenmesi

Author:

Number of pages:
1083-1097
Language:
Türkçe
Year-Number:
2024-Volume 19 Issue 3

Anlatılar; yazar tarafından seçilen ve belirli bir anlatıcı tarafından gerçekleştirilen, anlatma edimiyle şekillenen, kişi, zaman ve uzam birlikteliğine dayalı metinlerdir. Küçürek öyküler ise bu türden metinler içerisinde kimi zaman birkaç satır kimi zaman ise sadece bir sözceden oluşan, metnin gösteren kısmındaki yoğunluğuna karşılık, gösterilen kısmında son derece yoğun bir anlama sahip, okuru şaşırtan ironik kısa metinlerdir. Bu çalışmanın amacı; Ferit Edgü’nün toplumun ön yargılarına ve kalıp değerlerine ötekileştirilmiş bireyin bir isyanı, çığlığı niteliğindeki “Öç” adlı küçürek öyküsünü anlatıbilim ve göstergebilim yöntemleri ışığında öznel yargılardan uzak deneysel bir okumaya/çözümlemeye tabi tutmaktır. Başta yazın bilim, anlatı bilim ve gösterge bilim olmak üzere edebî metinleri çözümlemeye yönelik inceleme yöntemleriyle disiplinler arası bir bakış açısı tercih edilmiştir. İlk olarak metnin söylemsel boyutundaki anlatıcı, bakış açısı, anlatı kişileri, zaman, uzam gibi temel figüratif unsurlar belirlenmiştir. Söylemsel düzeyde belirlenen somut figüratif unsurlardan hareketle anlatısal düzeydeki izlence, sırasıyla eyleyensel örnekçe ve dörtlü şema ile çözümlenmiştir. Daha sonra söylemsel ve anlatısal düzeydeki tespitler doğrultusunda metnin derin yapısına yönelik göstergebilimsel dörtgen kullanılarak temel anlamsal düzey tespit edilmiştir. Soyut devingen anlam ilişkilerinden hareketle metin yorumlanmış, alımlanma düzeyi belirlenmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak Edgü, bu anlatısında bireyi kısıtlayan, aynileştiren ve doğal olarak da şeyleştiren; aksi olduğunda da onu en ağır şekilde cezalandıran, farklılıkları hoş görmeyen toplumsal normlara, toplum tarafından belirlenmiş cinsiyetçi kurallara ve dile karşı çıkan genç bir kızın öyküsünü ironik dille bize sunmaktadır. Aslında bu bir tür çığlık ve isyandır aynı zamanda.

Keywords


Narratives are textual compositions that are characterized by the integration of person, time, and space, which are molded by the process of narration executed by a specific narrator selected by the author. Conversely, shorter stories are concise and sardonic texts that can range from a few lines to just one word. They possess a highly concentrated meaning in the portion of the text that is presented, which contrasts with the intensity found in the portion that is withheld. Additionally, they aim to startle the reader. The purpose of this study is to analyze Ferit Edgü’s short story “Öç” [The Revenge] using an experimental approach that avoids subjective opinions. The analysis will focus on the themes of rebellion and the marginalized individual’s protest against societal prejudices and stereotypes. The study will employ methods from the fields of narratology and semiotics. The current approaches of analyzing literary works, particularly literary science, narratology, and semiotics, have shown a preference for an interdisciplinary approach. Initially, the fundamental aspects of figurative language, such as the narrator, point of view, narrative persons, time, and space, were identified in the textual discourse. The narrative-level curriculum was analyzed by examining the concrete figurative features identified at the discursive level. This analysis was conducted using actantial model. Subsequently, the fundamental meaning of the text was established by employing the semiotic quadrilateral to analyze its underlying structure, in accordance with the determinations made at the discursive and narrative levels. The text was analyzed based on abstract dynamic meaning relations in order to interpret it and assess the level of reception. In this narrative, Edgü employs ironic language to depict the story of a young girl who challenges societal norms, sexist rules, and language. These norms suppress individuality, enforce conformity, objectify individuals, and impose severe punishment for deviating from them. Indeed, this might be characterized as both a vocal expression of intense emotion and a defiant act of resistance.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 76
Number of downloads 98

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.