Büyük Orfoz Romanından Söz Varlığına Katkılar

Author:

Number of pages:
1293-1310
Language:
Türkçe
Year-Number:
2024-Volume 19 Issue 4

Türkiye’nin en eski dalgıçlarından birisi kabul edilen Yaman Koray, roman türü başta olmak üzere birçok eser kaleme almıştır. Ancak Türkçenin denizcilik ve balıkçılık ile ilgili söz varlığına oldukça hâkim olmasına rağmen Türk edebiyatında layık olduğu değeri yeterince görememiştir. Koray, hayatı boyunca denize ve doğaya tutkun olmuş ve bu tutkusunu eserlerine arı bir Türkçeyle yansıtmıştır. Hem deniz tutkusu hem de kullandığı üslubu, peşi sıra kaleme aldığı ve uzun süre yaşadığı yer olan Erdek çevresindeki izlenimlerine dayanarak kurguladığı ilk romanları Deniz Ağacı (1962), Gelin Taşı (1963), Sığırcıklar (1967), Mola (1970)’da açıkça görülmektedir. İnsan – doğa – deniz ekseninde kurgulanmış Büyük Orfoz romanı da bu felsefenin ürünlerinden birisidir. Koray, diğer eserlerinde olduğu gibi Büyük Orfoz romanını kaleme alırken Türkçeye oldukça özen göstermiştir. Romanda balıkçılık ve denizcilik teması yoğun şekilde kullanılmıştır. Ancak Koray, Büyük Orfoz’ da ilk romanlarının aksine bireyi daha fazla ön plana konumlandırmıştır. Bu düşünceler çerçevesinde incelemeye konu edilen Büyük Orfoz romanından Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük’ te yer almayan 85 adet kavram/sözcük tespit edilmiştir. Tespiti yapılan kavramlar/sözcükler anlamlandırılmaya çalışılmış böylece Türkçenin denizcilik ve balıkçılık başta olmak üzere deyim, ikileme… vs. söz varlığına katkı sağlamak amaçlanmıştır.

Keywords


Yaman Koray, who is considered one of the oldest divers in Turkey, wrote many works, especially novels. Although he has a good command of the Turkish vocabulary related to seafaring and fishing, he has not received the value he deserves in Turkish literature. Koray was always passionate about the sea and nature throughout his life and reflected this passion in his works with a pure Turkish. Both his passion for the sea and his style can be clearly seen in his first novels Deniz Ağacı (1962), Gelin Taşı (1963), Sığırcıklar (1967), Mola (1970), which he wrote one after the other and based on his impressions around Erdek, where he lived for a long time. The novel Büyük Orfoz, which is constructed on the axis of human - nature - sea, is one of the products of this philosophy. As in his other works, Koray paid great attention to the Turkish language while writing Büyük Orfoz. The theme of fishing and seafaring is used extensively in the novel. However, unlike his first novels, Koray positioned the individual more in the foreground in Büyük Orfoz. Within the framework of these ideas, 85 concepts/phrases that are not included in the Turkish Language Association Turkish Dictionary were identified from the novel Büyük Orfoz. The concepts/phrases identified were tried to be interpreted and thus it was aimed to contribute to the vocabulary of Turkish, especially maritime and fishery, idioms, reduplications... etc.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 60
Number of downloads 81

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.