Sait Faik Abasıyanık’ın “Plajdaki Ayna” Öyküsüne Psikanalitik Bir Bakış

Author:

Number of pages:
1111-1125
Language:
Türkçe
Year-Number:
2024-Volume 19 Issue 3

Sait Faik anlatıcının ve karakterlerin duygu durumlarını ve ruh çözümlemelerini açıkça ya da örtülü olarak sunarken bir psikanalist gibi psikanalizin inceleme alanında yer alan aşk, korku, endişe, kaçış, çatışma gibi duygu durumlarını anlatıcı ve karakterlerle kurguya dahil eder. Yazar, evinin penceresinden dışardaki insanları hayatın olağan akışında izler gibi, onlardan biri “herkes gibi” olma duygusuyla yazar. Yazarken pencereden kendi yansımasını da görür. Kendi yansıması öykülerine, karakterlerine karışır. Okuyucuya seçilmiş karakterler ve nesnelerle bilinçdışının ve arketiplerin etkisinde kurgulanmış öyküler sunar. Hastasını tedavi eden psikanalistin hastasını kendine özgü bir algıyla anlamlandırması gibi yazar da gözlemlerinden ve hayal gücünden doğan anlatıcı ve karakterlerini kendinden bir şeyler katarak şekillendirir. Bu duygu yansımaları yazarın hayatından izler taşır. Yazarın seçilmiş yalnızlığı, avareliği, çatışma psikolojisi, yaşam sevincinin zamanla dönüştüğü melankoli hali; eserlerinde karakterlerinde ve anlatıcılarında vücut bulmuştur. Freud’un yazarlar ve şairlerin ilk psikanalistler olduğunu savunan görüşünü destekler nitelikteki Sait Faik Abasıyanık’ın Plajdaki Ayna öyküsü; anlatıcının ruh çözümlemelerini, okuyucuya merak, acıma, suçluluk duyguları ile yazarın bilinçdışının etkisinde sunmuştur. Öyküdeki bilinç akışı, iç ses itirafları ve metaforlar psikolojik çözümlemeler için ipuçları niteliğindedir.  Bu verilerden yola çıkılarak Sait Faik Abasıyanık’ın Plajdaki Ayna öyküsü, öyküdeki anlatıcılar ve karakterler incelenip, psikanalitik öykü unsurlarına uygun olup olmadıkları tespit edilmiştir. Kapsamlı bir literatür taramasıyla  doküman inceleme tekniği kullanılarak Sigmund Freud, Carl Jung, Anna Freud gibi psikanalitik kuramın temellerini atan ve kuramı katkılarıyla zenginleştiren isimlerin çalışmaları detaylı olarak incelenecek psikanalitik incelemeye dair ölçütler tespit edilmiştir. Bu ölçütler ışığında Sait Faik’in Plajdaki Ayna öyküsündeki anlatıcıların ve karakterlerin psikanalitik kurama uygun olarak ruh çözümlemeleri yapılmış, davranışlarının kökeninde yatan bilinçdışı ögeler ve arketipler belirlenmiştir. Sait Faik ile ilgili  biyografi çalışmalarından yararlanılarak elde edilen verilerin ışığında, anlatıcının ve karakterlerin psikanaliziyle Sait Faik Abasıyanık’ın o öyküyü yazdığı dönemdeki ruh çözümlemeleri arasındaki ilişki incelenmiştir ve analizler karşılaştırmalı olarak ortaya konmuştur.

 

Keywords


Sait Faik Abasıyanık presents the emotional states and psychoanalysis of the narrater and characters in an either clear or implicit way and incorporates in to the fiction the evotional states like love, fear, worry, escape, conflict which are involved in the area of investigation of psychoanalysis though narraters and characters like an analyst. Author writes from his window like watching the people outside in the natüre of things, with sthe feeling of being one of them, like “anybady else”. He also sees his reflection on the window, while writing. His reflection joins his stories and characters. He presents stories that are fictionalised under the influence of unconscious and archetypes with selected characters and objects to the reader. Author, too, forms his narrater and characters that emerge from his observation and imagination by adding something from himself like an analyst healing his patient with a perception peculiar to him. These sensationals reflections bear traces from the author’s life. The author’s selected loneliness, idleness, conflict psychology, his joy of life’s turning to melancholia in time, come into existence in his Works, characters and narraters. Sait Faik’s Plajdaki Ayna story, which has a supporting relation with Freud’s idea that authors and poets are the first psychoanalysts, is fictionalised under the influence of writer’s unconscious and narrater’s psychoanalysis. The stream of consciousness, inner voice confessions and metaphors in the story have the characters of clues for psychoanalysis. The story Plajdaki Ayna of Sait Faik Abasıyanık and its narraters and characaters have been investigated and revealed whether they are suitable in terms of psychoanalitical story elements. With a comprehensive literature reviewing, the works of Sigmund Freud, Carl Jung and Anna Freud who has laid the foundations of psychoanalytic doctrine and has improved it with their contributions have been investigated in a detailed way and the citeria has been determined regarding psychoanalytical investigation. In the light of these citeria, in Sait Faik’s story Plajdaki Ayna the narraters’ and the caharacters’psychoanalysis has been studied in accordance with the psychoanalytic doctrine and the unconscious components and the archetypes that lay behind the behaviours have been determined.

 

Keywords

Article Statistics

Number of reads 89
Number of downloads 130

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.