Yer Adları Üzerine Bir İnceleme: Osmaniye İli Bahçe İlçesi Örneği

Author:

Number of pages:
1251-1271
Language:
Türkçe
Year-Number:
2024-Volume 19 Issue 3

Adbilimin alt dallarından biri olan yer adbilimi (toponimi), bir yerin geçmişten günümüze ait bazı coğrafi özelliklerini ortaya koyan yer adlarını yapı, anlam ve köken bakımından inceleyen bilim dalıdır. Yer adları; bir milletin dilinden, tarihinden ve kültüründen izler taşıyan,  toplumsal düşünceyi ortaya çıkaran ifadelerdir. Aynı zamanda bölgenin tarihî, siyasi, ekonomik vb. birçok gerçeğini; arazinin toprak ve bitki örtüsünü, hayvan çeşitlerini, tabii kaynaklarını belirten bilgiler vermektedir. Yer adlarının açıklanmasıyla coğrafi alanda yaşayan oymak, aşiretlerle ilgili; meydana gelmiş tarihî olaylar, bölgede yaşamış ünlü kişiler ve halk kahramanlarına ait bilgiler açığa çıkmaktadır. Yer adbilimi; dilbilim açısından ise sözcüklerin yapı, köken ve leksik-semantik özelliklerini inceleyerek bir milletin dilinin söz varlığını ortaya çıkarmaya yardımcı olmaktadır. Osmaniye’nin tarihî ilçelerinden olan Bahçe’nin 15 köy ve 11 mahallesi bulunmaktadır. Geçmiş dönemlerde farklı medeniyetlere ve farklı kültürlere ev sahipliği yapmış olan ilçedeki yer adlarının isimleri, eski yıllarda değişik şekillerde kullanılmış ve günümüze ulaşmıştır. Bu çalışmada Bahçe ilçesi sınırları içinde bulunan yer adları leksik-semantik ve yapı özellikleri bakımından ele alınmıştır. Bu yer adları Bahçe ilçesi idari sınırlarını içerisine alan 1/25000 ölçekli paftalardan, İçişleri Bakanlığı Türkiye Mülki İdare Bölümler Envanteri kayıtlarından, bölgede yaşayan ve kırk yaş üzerindeki kişilerle yapılan görüşmelerden elde edilmiştir. İncelenen yer adları mahalle, köy, belde adları yanında tepe, dağ, ova, sırt, çay, dere, mevki, göl vb. gibi coğrafi unsurlara ait yer adlarından oluşmaktadır.

Keywords


Toponymy, which is the most important sub-branch of onomastics, it is a branch of science that examines place names, which reveal some geographical features of a place from past to present, in terms of structure, meaning and origin. Place names are expressions that bear traces of a nation’s language, history and culture and reveal social thought. At the same time, it provides information indicating many historical, political, economic etc. facts of the region, the soil and vegetation of the land, animal species and natural resources. With explaining the place names it is about the clan, tribe and communities living in the geographical area; information about historical events that took place, famous people and folk heroes who lived in the region are revealed. In terms of linguistics, it helps to reveal the vocabulary of a nation’s language by examining the structure, origin and lexical semantic properties of words. Bahçe, one of the historical districts of Osmaniye, has 15 villages and 11 neighborhoods that are in habited. The names of the places in the district, which hosted different civilizations and diffirent cultures in the past, were used in different ways in the past, and have survived to the peresent day.In this study, place names within the borders of Bahçe district were discussed in terms of lexical-semantic and structural features. These place names were obtained from 1/25000 scale sheets covering the administrative borders of Bahçe district, ministry of Internal Affairs Turkey Civil Administration Departments ınventory records and interviews with people over a certain age living in the region. The place names which are examined consist of place names belonging to geographical elements such as hill, mountain, plain, ridge, stream, strait, in addition to the names of hamlet, village, town, localities, lakes etc.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 76
Number of downloads 136

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.