Bu makalede, Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi’nin Yazma Bağışlar ve Ali Nihat Tarlan koleksiyonlarında kayıtlı iki şiir mecmuasından hareketle Hadengî mahlaslı şair ve şiirleri ele alınmıştır. Hadengî’nin şiirlerinin belirlenmesinde adı geçen koleksiyonlarda kayıtlı iki yazmanın özellikle seçilmesi nedensiz değildir. Zira anılan mecmualar, şairin bilinmeyen şiirlerinin gün yüzüne çıkarılmasında kaynak özelliği göstermekte, özellikle şiir başlıklarında tesadüf edilen bazı kayıtlar, şiirlerin Hadengî’nin eliyle yazılmış veya ona ait başka bir yazmadan aktarılmış olabileceğine işaret etmektedir. Bu iki mecmuada kayıtlı başka şairlere ait şiirlerin tümü Hadengî tarafından yazılmamıştır; ancak özellikle kendi şiirlerinin başlıklarında, bizzat kaleminden çıktığını ortaya koyan ve meçhul biyografisine dair diğer bazı ayrıntıları da içeren kayıtlar, söz konusu mülkiyet ilişkisini belgeleyen en önemli örneklerdir. İlaveten adı geçen koleksiyonlarda kayıtlı iki mecmua Hadengî’nin şiirlerine Hâşimî, Fursatî ve Nebâtî mahlaslı şairler tarafından yazılan birkaç nazireyi barındırması bakımından da dikkat çekiçidir. Hadengî hakkında klasik Türk edebiyatı tarihinde kaleme alınmış tezkire ve diğer biyografik kaynaklarda bilgi bulunmadığından, adı geçen iki mecmuadan sağlanan bilgiler ve diğer mecmualara yansıyan sınırlı mahiyette kayıtlardan hareketle biyografisinin genel çerçevesi ortaya konulmaya çalışılmış ve değişik nazım şekillerinde kaleme alınmış 35 parça şiiri tespit edilmiştir. Biyografisi hakkında kendi şiirlerine yansıyan ayrıntılardan öğrenildiğine göre Hadengî, III. Murad ve III. Mehmed’in saltanat yıllarının en azından bir devrinde yaşamış şairlerdendir.
In this article, poets and poems with the pseudonym/makhlas Khadangi are discussed based on two poetry majmu‘as recorded in the Yazma Bağışlar and Ali Nihat Tarlan collections of the Sulaymaniyah Manuscript Library. It is not without reason that in determining Khadangi’s poems, two manuscripts recorded in the aforementioned collections were specifically selected. Because, in addition to the fact that the two mentioned reviews are the source to bring forth the poet’s unknown poems, some records that are found in both of them, especially in the titles of the poems, he points out that the poems may have been written by Khadangi’s hand or transmitted from another manuscript belonging to him. Although not all of the poems of other poets recorded in the two manuscripts were written by Khadangi, the records added in the titles of his own poems in particular, proving that the poems were written by himself and containing other details of his unknown biography are the clearest examples documenting this property relationship. In addition, one of the remarkable points of the two reviews recorded in the aforementioned collections is that it contains several naziras written by pseudonyms poets Hashimi, Furshati and Nabathi concerning Khadangi’s poems. Since there was no information about Khadangi in the collection of biographies and other biographical sources written in the history of classical Turkish literature, the general framework of his biography was tried to be put forward and thirty-six poems written in different forms of nazim were published based on the information provided from the two magazines mentioned and the limited records reflected in other reviews. According to the details of his biography reflected in his own poems, Hadengî was one of the poets who lived at least during the years of power of Murad III and Mehmed III.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.