Necip Fazıl’ın şiirlerinde deyişsel tercihlerin incelendiği bu çalışmada, onun şiirlerinde yer verdiği deyiş bilimsel araçlardan öncelemelerin, koşutlukların, yinelemelerin ve sapmaların ancak bir bölümüne yer verilmiştir. Çalışma, şairin “Çile”sini anlama yolunda deyiş bilimsel araçlara yönelik bütüncül bir bakışla bir model teşkil edebilir. İncelenen şiirlerde, ses birimsel yinelemeler ile biçim birimsel yinelemelerin farklı şekilleri (ön, art, paralel, zıt paralel, çaprazlama, ikizleme, ek yinelemesi) tespit edilmiştir.Bunlardan ses birim yinelemesinin daha çok aliterasyon, asonans ve uyak; ek yinelemesininde redif olarak işaretlendiği görülür. Biçim birimsel yinelemelerden ek yinelemesinin yanı sıra ikizleme de şair tarafından çok tercih edilen bir türdür. Anlamı pekiştirme, kuvvetlendirme, ahenk ve ritm oluşturma işlevleri olan ikilemeleri çağrıştıran ikizlemeler de Necip Fazıl’ın şiir kurgusunda ön plandadır. Koşutluk, şiirdeki genel düzen olarak nitelendirilir. Necip Fazıl’ın şiirlerinde deyiş bilimsel araçlardan koşutluğu sağlayan en önemli yapının yinelemeler olduğu görülür. İncelenen şiirlerde takip edilebilen, anlamın pekişmesine, duygu değerinin güçlenmesine, alıcıda estetik etkiye, kolay söyleyişe neden olan yinelemeler, söz dizimsel koşutluklar oluşturmuştur. Aynı kavram etrafında farklı göstergelerin öncelenmesiyle de şiirlerin genelinde kavramsal koşutluğu görmek mümkündür. Deyiş bilimsel araçlardan önceleme, her ne kadar sınırları tam belirlenmemiş bir kavram olsa da yineleme, koşutluk ve sapmayla birlikte ele alınır. Necip Fazıl’ın şiirlerinde ses bilgisel, biçim birimsel ve söz dizimsel yinelemeler, derin yapıdaki anlama ulaşmada kılavuzluk yaparlar. Böylece bu yinlemelerle ses bilgisel, biçim birimsel ve söz dizimsel öncelemeler gerçekleşir. Şiirlerin bazılarında yüklemler, zamirler; bazılarında şahıs işaretleyicileri (iyelik, şahıs ekleri gibi), bazılarında da şiir izleği olan göstergenin ses birimleri öncelenmiş ve bunların tespit edilmesiyle anlam haritaları oluşturulmuştur. Necip Fazıl’ın şiirleri sapmalar açısından da dikkate değerdir. Şair, dile yeni bir güç kazandırmayı, kelimeleri ses ve anlam açısından daha etkili kılmayı, zihinde değişik tasarımlar ve duygu değerleri oluşturmayı amaçlayan sapmalara şiirlerinde sıklıkla yer vermiştir. Onun şiirleri; alışılmamış bağdaştırmalar, aktarmalar ve özgün benzetmeler açısından oldukça zengindir. Bu itibarla, şair anlamsal sapma başta olmak üzere, kullandığı yazımsal, lehçesel ve ses bilimsel sapmalarla şiir dilini özgünleştirmiş, alıcıya anlama ulaşmada çeşitli kodlar sunmuştur. Bu çalışma, Necip Fazıl şiirlerindeki deyiş bilimsel araçlardan tamamını sınırlı tanıklarla modellemek ve böylece bütüncül bir bakış sunmak gayesindedir. Necip Fazıl’ın şiirlerinde her bir deyiş bilimsel aracın ayrıntılı analizi ile çıkacak sonuçlar; çeşitli anlam haritaları oluşturacak ve meraklıların, araştırmacıların, okurların genel olarak alıcıların çoğul okuma serüvenine katkı sağlayacaktır.
Only a part of the foregrounding, parallels, repetitions and deviations from stylistics tools that he includes in his poems are included in this study, in which the stylistic preferences in Necip Fazıl's poems are examined. The study can serve as a model for understanding the poet's "Çile" with a holistic view ofstylistics tools. In the analyzed poems, different forms of phonemic repetitions and morpheme repetitions (front, back, parallel, opposite parallel, crossover, replication, suffix repetition) were identified. Of these, it can be seen that phoneme repetition is marked mostly as alliteration, assonance and rhyme; the additional repetition is also marked as redif.In addition to suffix repetition, one of the morphological repetitions, replication is also a type preferred by the poet. Reduplications that evoke replications that have the functions of reinforcing the meaning, strengthening, creating harmony and rhythm are also at the forefront in Necip Fazıl's poetry fiction.Parallelism is described as the general order in poetry. It is seen that the most important structure that provides parallelism among the stylistic tools in Necip Fazıl's poems is repetition. The repetitions that can be followed in the analyzed poems, causing consolidation of meaning, strengthening of emotional value, aesthetic effect on the recipient, and easy pronunciation have created syntactic parallels. It is possible to see conceptual parallelism throughout the poems with foregrounding of different indicators around the same concept. Foregrounding, one of the stylistics tools, is considered together with repetition, parallelism and deviation, even though it is a concept whose boundaries are not fully defined. Phonological, morphological and syntactic repetitions in Necip Fazıl's poems provide guidance in reaching the deep structure meaning. Thus, phonological, morphological and syntactic foregrounding occurs with these repetitions. Predicates and pronouns in some of the poems; personal markers (such as possessives, personal suffixes) in some of them, and the phonemes of the sign, which is the theme of poetry in some others were prioritized and meaning maps were created by identifying these. Necip Fazıl’s poems are also noteworthy in terms of deviations.He often included deviations in his poems that aimed to give new power to the language, to make words more effective in terms of sound and meaning, and to create different designs and emotional values in the mind. His poems are very rich in terms of unusual associations, quotations and original similes. In this respect, the poet has individuated the poetic language with the orthographic, dialectal and phonological deviations he uses, especially the semantic deviation, and has presented various codes to the recipient in reaching the meaning. This study aims to model all of the stylistic tools in Necip Fazıl's poems with limited witnesses and thus present a holistic view. The results that will come out with the detailed analysis of each stylistic tools in Necip Fazıl's poems will create various meaning maps and contribute to the plural reading adventure of enthusiasts, researchers, readers and buyers in general.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.