Bilimsel ve teknik metin çevirisi, çeviribilim çerçevesindeki birçok edim, strateji, yöntem vb. unsurların ihtiyaca göre yerinde kullanımını gerektiren, kendine has kuralları ve ölçütleri olan bir eylem ve etkinliktir. Dolayısıyla bu, oluşum süreci bağlamında ele alındığında pek çok engebenin bulunduğu bir yoldur. Bu eylemin daha sağlıklı yapılabilmesi ve daha ileri seviyede gerçekleşebilmesi için çeviriye yönelik getirilen bir takım bakış açılarından biri de, çeviri eleştirisidir. Yanlış-doğru çözümlemelerinden ziyade, özgün bir metin ile başka bir dile tercüme edilmiş halinin bir düzen içerisinde yapılmış karşılaştırmalı çözümlemesini içeren çeviri eleştirisi, ülkemizde özellikle son yıllarda birçok çeviribilimcinin, akademisyenin ve edebiyatçının ilgi alanı haline gelmiştir. Çeviribilimin uygulamalı bir alt alanı olan çeviri eleştirisi alanının ana amacı, eleştirinin her alandaki temel işlevine koşut olarak, erek toplumda yapılan çevirilerin kalitesini yükseltmektir. Bu amaç doğrultusunda, çeviriye yönelik eleştiride bulunurken kullanılan bir takım yöntemler bulunmaktadır ve bunlardan biri de Raymond van den Broeck tarafından ileri sürülen karşılaştırmalı çözümlemedir. Haddizatında karşılaştırmalı çözümleme kaynak metin ve çeviri metnin yanı sıra, her iki metni kapsamında bulunduran dizgeleri de hesaba katmayı gerektirir. Karşılaştırmalı çözümlemede amaç, çeviri metnin, dile ait göstergelerce erek dile aktarılmasında başat rol sahibi olan unsurları belirlemek ve çeviri esnasındaki kaymaların/sapmaların sebeplerini analiz etmektir. Belirtilen çerçeve kapsamında, Broeck’un önerdiği  karşılaştırmalı çözümleme yöntemi kullanılarak Halil İnalcık’ın Istanbul: An Islamic City adlı makalesinin İbrahim Kalın tarafından yapılmış Türkçe çevirisi ele alınacaktır.

Scientific and technical texts translation is an action and activity with its own rules and criteria, which requires the appropriate use of a vast number of acts, strategies, methods, etc. within the framework of translation studies. Therefore, this is a path with numerous hurdles when considered in the context of its formation process. One of the perspectives brought towards the translation in order to carry out this action in a healthier way and at a more advanced level is translation criticism. Translation criticism, which includes a comparative analysis of an original text and its translated form into another language, rather than error-correct analyzes, has become an area of interest for many translational scientists, academics and men of letters in our country, especially in recent years. The main purpose of translation criticism, which is an applied sub-field of translation studies, is to increase the quality of translations in the target society, in parallel with the basic
function of criticism in every field. For this purpose, there are a number of methods used when criticizing translation, and one of them is comparative analysis put forward by Raymond van den Broeck. Comparative analysis as such requires taking into account the source text and the translated text, as well as the systems that include both texts. The purpose of comparative analysis is to determine the factors that have a dominant role in the transfer of the translated text to the target language by the linguistic signs and to analyze the reasons for the shifts/changes during the translation. Within the scope of the specified framework, the Turkish translation of Halil İnalcık's article titled Istanbul: An Islamic City by İbrahim Kalın will be discussed using the comparative analysis method proposed by Broeck.