Yazım Kılavuzunu Niçin Kullanırız?

Author:

Number of pages:
2163-2189
Language:
Türkçe
Year-Number:
2023-Volume 18 Issue 3

Bu çalışmada “yazım kılavuzu” kavramı ele alınarak “Bir dil için yazım kılavuzu ne anlama gelir? Yazım kılavuzu hangi bilgileri içerir? Yazım kılavuzu kullanmak ne gibi yararlar sağlar? Yazım kılavuzu kullanmak, yazımla ile ilgili bütün sorunları çözer mi? Yazma sürecinde karşılaşılan sorunlar nelerdir? Yazım sorunları nelerden kaynaklanır?” gibi konular Türkçenin yazım geçmişi çerçevesinde incelenecektir. “Yazı sorunu”, Arap alfabesi bırakılıp Türk dilinin kendi gereksinimlerine göre oluşturulan Latin kökenli Türk alfabesi kabul edildikten sonra büyük ölçüde çözülmüştür. Ancak yeni alfabe kendine özgü yeni yazım sorunları çıkarmıştır. Yeni yazı, dilin bütün seslerini karşılamaya çalışan bu düzenekle sözcüklerin yazımını dönemin canlı konuşma dilinden yola çıkarak oluşturmayı amaçlamıştır. Bunun için İstanbul konuşma diline uyularak bir yazım kılavuzu hazırlanması düşünülmüştür. İlk yazım kılavuzu olan “İmlâ Lûgati”, 1928 yılında Dil Encümeni tarafından bu amaçla hazırlanmıştır. Yazım sorunları, alıntılardan kaynaklanan yazım sorunları ve Türkçe sözcüklerden kaynaklanan yazım sorunları biçiminde ele alınabilir. Arapça ve Farsça alıntı sözcüklerden kaynaklanan sorunların en önemlileri “düzeltme işaretinin kullanımı” ve “hemzeli ve ayınlı sözcüklerin yazımı”dır. Türkçeden kaynaklanan sorunlar ise “birleşik sözcüklerin yazımı” ve “kesme işaretinin kullanımı” olarak belirlenebilir. Yazımın amacı, bir dilin sözcüklerini yazı ile ifade ederken bir düzen getirmesidir. Bu amacın gerçekleşmesi için birinci ilke, harflerini ve sözcüklerini öz kaynaklarından kendi ihtiyacına göre belirlemesi; ikinci ilke, söyleyişin yazıya geçirilmesi; üçüncü ilke, açık, anlaşılır, kolay uygulanır bir yazım kılavuzu ortaya konmasıdır. Yazımın başarılı olması, bu üç ilkenin gerçekleştirilmesine bağlıdır.

Keywords


In this study, the concept of "spelling guide" is discussed and "What does spelling guide mean for a language? What information does the spelling guide contain? What are the benefits of using a spelling guide? Does using a spelling guide solve all spelling problems? What are the problems encountered in writing activities? What are the spelling problems caused by? Subjects such as Turkish will be examined within the framework of the writing history. The "writing problem" was largely resolved after the Arabic alphabet was abandoned and the Latin-based Turkish alphabet created according to the Turkish language's own requirements was adopted. This time there was a spelling problem in front of the language. The new writing aimed to create the writing of words from the lively spoken language of the period, with this mechanism that tries to meet all the sounds of the language. For this, it was thought to prepare a spelling guide in accordance with the spoken language of Istanbul. The first spelling guide, "İmlâ Lûgati", was prepared for this purpose by the Language Committee in 1928. Spelling problems can be handled as spelling problems originating from outside the language and spelling problems arising from within the language. The most important of the problems arising from the borrowed words are the "use of the revision mark" and "the spelling of the words with the hamza and the ayn". Problems arising from Turkish can be identified as "writing compound words" and "use of apostrophes". The purpose of writing is to bring order while expressing the words of a language in writing. The first principle for the realization of this purpose is to determine the letters and words according to their own needs from their own resources; the second principle is the transcription of speech; The third principle is to create a clear, understandable and easy-to-apply writing guide. The success of writing depends on the realization of these three principles.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 304
Number of downloads 508

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.