Gideon Toury’nin Erek Odaklı Çeviri Kuramı Işığında Mihail Bulgakov’un “Usta ile Margarita” İsimli Eserinin Türkçe Çevirilerinin Eleştirisi

Author:

Number of pages:
471-483
Language:
Türkçe
Year-Number:
2023-Volume 18 Issue 1

Gideon Toury’nin Erek Odaklı Çeviri Kuramı, üzerine birçok çalışmalar yürütülmüş olan çeviri ve çeviri eleştirisi açısından oldukça önemli bir kuramdır. Bu kuramda, diğer çeviri eleştirisi üzerine kurulmuş kuramlara kıyasla, çevirmenin kararları ve çeviri politikaları üzerinde durulmaktadır ve en önemli özelliğinden biri, çevirmenin kararlarını ve çeviri esnasında tercih ettiği politikaları da derinlemesine incelemesidir. Erek Odaklı Çeviri Kuramı dahilinde incelenen Mihail Bulgakov’un en önemli eserlerinden biri olan Usta ile Margarita romanı, 20. yüzyıl klasiklerindendir. Sovyetlerde geçmiş insan yaşamlarına ışık tutan bu eser, yazıldığı ilk andan itibaren birçok sansüre maruz kalmıştır. Eser, Mihail Bulgakov’un ölümünden 26 yıl sonra sansürlenerek yayınlanabilmiştir ve Avrupa’da çok uzun yıllar incelenmiştir. Ancak incelenen çevirilerde, bu romanın sansürsüz ve olabilecek en bütün haliyle çevrilmiş olduğu görülmektedir.  Bu çalışmanın temel amacı, Usta ile Margarita eserinin Aydın Emeç ve Uğur Gülsün’e ait olan iki farklı Türkçe çevirilerini, Toury’nin Erek Odaklı Çeviri Kuramı temelinde incelenmektir. Bu çerçevede, kaynak ve erek metinler karşılaştırmalı olarak incelenerek, yapılan çevirilerin analizi yapılmıştır. Bu çalışmanın sonucunda, metin aynı olsa bile çevirmenlerin yaşadığı farklı koşullar ve zaman aralıkları nedeniyle tercih ettikleri çeviri politikaları ve çeviri stratejilerinin farklılıklar gösterdiği bulgularına ulaşılmıştır. Ayrıca, Toury’nin Erek Odaklı Kuramı çerçevesinde çevirinin çevirmenin tercihlerinden oluştuğu ve bu nedenle çeviriler arası farkların oluşabileceği sonucuna da varılmıştır.

Keywords


Gideon Toury's Target-Oriented Translation Theory is a very crucial theory in terms of translation and translation criticism, on which lots of studies have been carried out. In this theory, compared to other translation criticism theories, the translator's decisions and translation policies are emphasized, and one of the most important feature is that it examines the translator's decisions and the policies preferred during translation. The novel Master i Margarita, one of the most important works of Mihail Bulgakov, which is examined within the scope of Target-Oriented Translation Theory, is one of the classics of the 20th century. This work, which sheds light on the past human lives in the Soviet Union, has been subjected to many censors since the first time it was written. The work was censored and published 26 years after the death of Mikhail Bulgakov and has been studied for many years in Europe. However, in the translations examined, it is seen that this novel has been translated without censorship and in its most complete form. The main purpose of this study is to analyze two different Turkish translations of Master i Margarita by Aydın Emeç and Uğur Gülsün, on the basis of Toury's Target-Oriented Translation Theory. In this framework, the source and target texts were examined comparatively and the translations were analyzed. As a result of this study, it has been found that even if the text is the same, the translation policies and translation strategies preferred by the translators differ due to the different conditions and time periods experienced by the translators. In addition, within the framework of Toury's Target Oriented Translation Theory, it was concluded that the translation consists of the translator's preferences and therefore, there may be differences between translations.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 319
Number of downloads 347

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.