Fatih-Harbiye Romanının Kronotopik Dünyası

Author:

Number of pages:
1029-1048
Language:
Türkçe
Year-Number:
2022-Volume 17 Issue 3

Yazarların toplumsal tecrübeler aracılığıyla anlatıdaki zaman ve mekân birliğini organik bir bütünlük içerisinde sunması şeklinde tanımlanabilecek olan kronotop, 1937-1938 yılları arasında Mikhail Bakhtin tarafından yazılmış olan “Romanda zaman ve kronotop biçimleri” başlıklı çalışmada “Tarihsel bir poetikaya yönelik notlar” alt başlığıyla tarihsel süreç içerisinde anlatı örnekleriyle detaylıca ele alınmış bir kavramdır. Zamansal ve uzamsal göstergelerin ayrışmazlığı temel ilkesine göre, yazarların kronotop yaratırken kurduğu ilişkiler bir yandan anlatının, anlatı dışındaki dünyayla kurduğu temas; diğer yandan kendi bütünlüğü içerisinde yarattığı etkileşimi çerçevesinde ele alınmalıdır. Romanın temel unsuru olan zaman-uzama dikkat edilerek yapılacak olan bir okumada anlatıdaki kronotopik ilişkiler ortaya çıkarılmalıdır. Yazarın dünya görüşünü, romanın vermek istediği mesajı, kahramanların hayatlarını şekillendiren zaman ve mekânın olay örgüsüyle olan ayrıştırılamaz ilişkisini daha iyi anlamayı hedefleyen kronotopik okuma sayesinde okur, aynı zamanda anlatının arka planında çalışan detayları da fark etmeye başlayacaktır. Peyami Safa’nın bireyin yansıması olduğu kadar toplumun da aynası olarak gördüğü romanlarının kurgusunda düşüncesine uygun kişi kadrosu ve bu kişilerin hayatlarını şekillendiren koşulları zaman ve mekân vardır. Bu makalede yazarın Fatih- Harbiye romanı modernleşme kavramının tarihsel ve toplumsal temas yoluyla kurduğu zamansal-mekânsal ilişkilerin içsel bağlantısı kronotop ekseninde irdelenecektir. Geleneksel değerler ile Batılı değerlerin çatışmaya dönüştüğü romanın merkezinde yer alan kurucu unsurlar yarattığı birlikten koparılmadan romanı kapsayan somut kronotopun parçaları olarak ortaya çıkarılacaktır. 

Keywords


Chronotope, which can be defined as the authors presenting the unity of time and space in the narrative through social experiences in an organic integrity, is a concept that was discussed in detail with narrative examples in the historical process with the subtitle "Notes on a historical poetics" in the study titled "Time and chronotope forms in the novel" written by Mikhail Bakhtin between 1937-1938. According to the basic principle of the indivisibility of temporal and spatial indicators, the relationships established by the authors while creating a chronotope should be considered within the framework of the contact of the narrative with the world outside the narrative and the interaction it creates in its integrity.Thanks to chronotopic reading, which aims to better understand the author's worldview, the message that the novel wants to give, the time and place that shape the lives of the heroes, and the inseparable relationship with the plot, the author will start to notice the details that work in the background of the narrative. In a reading to be made by paying attention to time-extension, which is the main element of the novel, chronotopic relationships in the narrative should be revealed. In the fiction of Peyami Safa's novels, which he sees as the mirror of the society as well as the reflection of the individual, there is time and space for the appropriate staff and the conditions that shape the lives of these people. In this article, the internal connection of the temporal-spatial relations established by the author's Fatih-Harbiye novel modernization concept through historical and social contact will be examined on the chronotope axis. Traditional values and the founding elements at the center of the novel, where Western values turn into conflict, will be revealed as parts of the concrete chronotope that covers the novel without breaking away from the union it creates.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 697
Number of downloads 871

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.