Sinemadan Şiire Modern Bir Koşuklaştırma Örneği: Sezai Karakoç’un “Lili” Şiirinin Metinlerarasılık/Göstergelerarasılık Bağlamında İncelenmesi

Author:

Number of pages:
1439-1452
Language:
Türkçe
Year-Number:
2022-Volume 17 Issue 4

Metinlerarasılık, bir metnin kendinden önceki metinlerle kurduğu ilişkilere dayanan bir kuramdır. Bu ilişki, metnin kendinden önceki başka bir metne çeşitli göndermelerde bulunması, onu biçim ve içerik bakımından dönüştürmesi ya da farklı metinden parçaların, yeni bir tane oluşturmak üzere bir araya getirilmesi şeklinde gerçekleşebilir. Sözsel olan ve olmayan sanatlar arasındaki ilişki ise göstergelerarasılık ile ifade edilir. Koşuklaştırma, bir metnin biçimsel olarak dönüştürülmesi yoluyla yapılır. Bu teknik, düzyazı şeklinde yazılmış olan eseri dizeler halinde yeniden yazmayı ifade eder. Yalnızca edebiyat metinleri değil birçok farklı tür, bu şekilde dönüştürülebilir. Edebiyat ve sinema farklı türlerin kurduğu ilişkiler için önemli bir örnektir. Tarih boyunca birçok roman, öykü, tiyatro ve nadiren de olsa şiir sinemaya kaynaklık etmiş durumdadır. Buna karşın sinemanın şiire kaynaklık etmesi, sık rastlanan bir durum değildir. II. Yeni şiir hareketinin önde gelen isimlerinden olan Sezai Karakoç; hikâye, tiyatro ve düzyazı alanında eserler vermesine rağmen şair kimliğiyle öne çıkmaktadır. Şairin bütün şiirlerini topladığı Gün Doğmadan adlı kitabında yer alan “Lili”, şiir-sinema ilişkisinin örneklerindendir. 1954 yılında yazılan bu şiire kaynaklık eden film, Türkçeye Karnaval Kızı adıyla çevrilmiş olan 1953 yapımı You’ll Fall in Love with Lili’dir. Bu çalışmada, Sezai Karakoç’un sinema görüşlerinden hareketle “Lili” şiirini neden yazmış olabileceği tartışılacak ve metinlerarasılık/göstergelerarasılık çerçevesinde bir sinema filminden şiire dönüştürümün nasıl yapıldığı incelenmeye çalışılacaktır.

Keywords


Intertextuality is a theory based on the relations that a text establishes with previous texts. These relations can occur as referring to previous texts, transforming a text in terms of form and content, or compiling parts from different texts to form a new one. The relationship between verbal and non-verbal arts is expressed by the term intersemiotics. The versification is done by formal transformation of the text. This technique means rewriting a prose by using verses. Not only literary texts, but also many different genres can be transformed in this way.  Cinema and literature are one of the important examples on relations between different genres. Throughout history, many novels, stories, theater scripts and, rarely, poems have been the source of cinema. On the other hand, it is not common for cinema to be a source of poetry.  Sezai Karakoç is one of the leading figures of "The Second New" poetry movement. He became prominent with his poet identity, even if he also produced works in the field of story, play and prose. “Lili”, included in the book Gün Doğmadan, in which the poet collects all his poems, is one of the examples between relations of poetry and cinema. The movie, which is the source of this poem written in 1954, is 1953's You'll Fall in Love with Lili, which was translated into Turkish as Karnaval Kızı. In this study, it will be discussed why Sezai Karakoç might have written the poem "Lili" by being looked his views on cinema, and it will be tried to examine how the transformation from a movie to a poem within the framework of intertextuality/intersemiotics.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 325
Number of downloads 398

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.