Türkçe Olumsuz Hitap Dizgesi

Author:

Number of pages:
1005-1027
Language:
Türkçe
Year-Number:
2022-Volume 17 Issue 3

Hitap ifadeleri çoğunlukla saygı, yakınlık, dayanışma gibi olumlu duygulanımlarla imlenmekte, kibarlık ve yüz koruma ile ilişkilendirilerek sosyal ilişkileri pekiştirici dilsel ifadeler olarak betimlenmektedir (Leech, 1999; Wardaugh, 2000; Yang, 2010 gibi). Bu betimlemenin olumsuz hitap ifadelerine ilişkin kimi özellikleri yansıtmadığından yola çıkarak, alanyazın incelendiğinde, yabancı alanyazında olumsuz hitap ifadelerini inceleyen sınırlı sayıda çalışmaya ulaşılırken (Adamovksy, 2017; Larkey, Hecht ve Martin, 1993; Naylor, 1995; Palacios Martinez, 2021; Zhanfang, 2013) Türkçe alanyazında ise başlı başına olumsuz hitap ifadelerini incelemeyi amaçlayan bir çalışmaya rastlanmamıştır. Türkçe hitap ifadeleri veritabanı  incelendiğinde, bu ifadelerin tüm Türkçe hitap ifadelerinin %27 gibi önemli bir oranını oluşturduğu görülmekte ve dağılım içinde olumsuz hitap ifadelerinin sıklığı alanyazındaki boşlukla bir araya geldiğinde dikkate değer bir çalışma alanı ortaya çıkmaktadır. Bu çalışma TUD v3 (Aksan vd., 2016) üzerinden elde edilen sözlü ve yazılı veriyle birlikte GoogleForms üzerinden 38 soru aracılığıyla çevrimiçi olarak yöneltilen sormaca üzerinden yürütülmüş ve Türkçede kullanılan olumsuz hitap ifadelerini dizgelemeyi, bu dizgeyi sınıflamayı ve kullanımsal özelliklerini betimlemeyi amaçlamıştır. Çalışmanın sonucunda olumsuz hitap ifadeleri on alt ulama ayrılmıştır. Olumsuz hitap ifadelerinin, çalışmada ortaya koyulan birçok kullanımbilimsel özelliğinin yanında geleneksel olarak sadece kabalık, hakaret ve yüz tehdidi ile ilişkilendirilmelerine karşın samimiyet, güldürü, yakınlık, yoğun olumlu duygulanım, alt kültür yaratma gibi dilsel işlevlerde de kullanılabildikleri saptanmıştır. 

Keywords


Addressing terms are mostly marked with positive emotions such as respect, closeness, solidarity and are defined as linguistic expressions that reinforce social relations in connection with politeness and face-saving (Leech, 1999; Wardaugh, 2000; Yang, 2010). The limited related literature on different languages partially reflect the features of negative address terms (Adamovksy, 2017; Larkey, Hecht and Martin, 1993; Naylor, 1995; Palacios Martinez, 2021; Zhanfang, 2013). Turkish literature on the other hand, no previous study has investigated negative addressing terms on its own. According to Turkish Addressing Terms Database[1], negative ones constitute 27% of the Turkish Addressing System and the frequency of addressing terms together with the gap in the literature makes it a need to conduct a study on the negative ones in Turkish. The present study obtains data firstly from TNC v3 (Aksan vd., 2016) consisting of the samples of textual and spoken data in Turkish and secondly an online questionnaire of 38 investigated items using GoogleForms in order to reveal the pragmatic features of these linguistic expression. The results of the study indicate that negative addressing terms can be divided into ten sub-classes. It is also detected that although negative addressing terms are traditionally marked with impoliteness, insult, and face-threats, they can be used with the function of creating mini-cultures, showing intimacy and fostering humor in Turkish as well. 

The study makes use of the database constituted for (the author name is deleted here according to the writing instructions) (2019) and a part of it is orally presented in (the author names are deleted here according to the writing instructions) (2021).

Keywords

Article Statistics

Number of reads 513
Number of downloads 596

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.