Erek Odaklı Çeviri Teorisi: Miheil Cavahişvili’nin “Kvaçi Kvaçantiradze” (Madrabaz Kvaçi) Adlı Romanının Gürcüce Çevirisi Üzerine*

Author:

Number of pages:
1-15
Language:
Türkçe
Year-Number:
2022-Volume 17 Issue 1

Toplumların gelişmesinde önemli bir yere sahip olan çeviri, insanla birlikte var olup onunla birlikte yaşayan, her boyutta iletişimi sağlayan bir olgudur. Çeviri toplumun gelişmesinde çok önemli bir rol oynadığı için bir toplumda öncelikle dil bilincinin oluşturulması ve geliştirilmesi gereklidir. Toplum dilinin diğer dillerle olan ilişkisi de bu açıdan önemlidir. Farklı kültürlerde etkileşimde bulunmak, o kültüre ait değerlerin çeviri etkinliği yoluyla aktarılması ve ana dil kültürüyle buluşturulması demektir. Çeviribilimin gelişmesinin çeviri eleştirisine bağlı olduğu söylenebilir. Yapılan çeviri eleştirileri bazı çeviri kuramlarının geçerliliğini kaybetmesine neden olurken bazılarının gelişerek çeviri dünyasında daha geçerli bir konuma sahip olmasına ya da yeni çeviri kuramlarının oluşmasına olanak sağlamıştır. Örneğin; çalışmanın temel alt yapısını oluşturan “erek odaklı çeviri anlayışı” ilk çıktığı tarihten günümüze gelişerek geçerliliğini korumuş ve hatta bazı yeni kuramların oluşmasına öncülük etmiştir. Gideon Toury’nin öne sürdüğü ve geliştirdiği “erek-odaklı çeviri kuramı” Even- Zohar’ın “çoğuldizge kuramı” temelinde yatan “kültür” kavramı temel alınarak oluşturulmuş ve “çoğuldizge kuramı” ile birlikte çeviri dünyasının en genel geçer kuramları arasında yerini almıştır. Çeviri kuramlarının çeviri eleştirisi yoluyla gelişerek sınırlarını zorlaması çeviribilimin büyük bir hızla geliştiğinin de kanıtı sayılmaktadır. Bu çalışmada 20.yüzyıl Gürcü edebiyatının önemli isimlerinden biri olan Miheil Cavahişvili’nin “Kvaçi Kvaçantiradze (Madrabaz Kvaçi)” isimli kitabından belirlenen kesitler Gideon Toury’nin erek odaklı çeviri kuramı ışığında Türkçe’ye nasıl aktarıldığı tespit edilecektir. Yapılan çevirinin erek odaklı kurama göre “kabul edilebilir” veya “yeterli” bir çeviri olup olmadığı gözlemlenecektir.

Keywords


Translation, which has an important place in the development of societies, is a phenomenon that exists and lives with people and provides communication in all dimensions. Since translation plays a very important role in the development of society, it is necessary to create and develop language awareness in a society. The relationship of the community language with other languages ​​is also important in this respect. Interacting in different cultures means transferring the values ​​of that culture through translation activities and bringing them together with the mother tongue culture. It can be said that the development of translation studies depends on translation criticism. While criticisms of translation have caused some translation theories to lose their validity, some have developed to have a more valid position in the world of translation or have enabled new translation theories to be formed. E.g; The "target-oriented translation approach", which constitutes the basic infrastructure of this study, has developed from the day it was first published and has preserved its validity and even pioneered the formation of some new theories. The "target-oriented translation theory" put forward and developed by Gideon Toury was formed on the basis of the concept of "culture" underlying Even-Zohar's "polysystem theory" and took its place among the most widely accepted theories of the translation world together with the "polysystem theory". The fact that translation theories develop and push their limits through translation criticism is also considered as proof of the rapid development of translation studies. In this study, it will be determined how the sections determined from the book "Kvaçi Kvacantiradze (Madrabaz Kvaçi)" of Miheil Cavahişvili, one of the important names of 20th century Georgian literature, were transferred to Turkish in the light of Gideon Toury's target-oriented translation theory. It will be observed whether the translation is "acceptable" or "adequate" according to the target-oriented theory.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 657
Number of downloads 880

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.