Haldun Taner ile Erkin Âzam’ın Tiyatro Eserlerinin Üslup Özellikleri

Author:

Number of pages:
137-147
Language:
Türkçe
Year-Number:
2022-Volume 17 Issue 1

Makalede modern Türk ve Özbek edebiyatının önemli temsilcileri olan Haldun Taner ile Erkin Âzam’ın oyunları karşılaştırmalı olarak analiz edildi. Sanatçıların edebi şahsiyeti ile ilgili kısaca bilgi aktarıldıktan sonra onların dramatik türdeki başarıları ortaya konuldu. Haldun Taner’in“Vatan Kurtaran Şaban” adlı oyunu Erkin Âzam’ın “Farraş Kempirning Tüşi” (Temizlikçi Kadının Rüyası) isimli oyunuyla kıyaslanarak eserlerdeki ortak özellikler tespit edildi. Dramatik eserlerin karakter kadrosu, karakterler tabiatı, olay örgüsü bakımından ortak ve farklı yönleri araştırıldı. Çalışmada özellikle Özbek ve Türk tiyatrosunun oluşumunda önemli rol oynayan eserler hakkında genel bilgiler verilmiştir. Ayrıca Erkin Azam'ın eserlerinde eski sistemin kusurları, birilerinin kafasındaki eski düşünce ve bunun sonuçları hicivli imgelerle ifade edilmektedir. Bu eserler günümüz insanının hayatını ve içindeki sorunları eşsiz bir şekilde yansıtır. Haldun Taner, eserlerinde toplumsal değişime büyük önem vermiş; sosyal, siyasi ve ekonomik yasalara paralel olarak değişen Türk toplumunun durumunu yansıtmıştır. Makale, Haldun Taner ve Erkin Azam'ın ekonomik ve siyasi dünya görüşlerinin genişliğine, birkaç yabancı dili mükemmel derecede bilmelerine ve gazeteci olarak çok yönlülüklerine dikkat çekerek edebi yaratıcılık yollarına bakmaktadır. Bu bağlamda ortak üslupların ortak çalışmaları karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Genellikle, her çalışmanın ana içeriği ve fikri esas olarak kahramanın görüntüsünde somutlaşır. Haldun Taner ve Erkin Azam'ın oyunlarındaki kahramanlar da ortak bir içerikten, ortak bir fikirden doğmuş görünüyor. Kahramanların psikolojisinde süregelen içsel deneyimlerin görüntüsü benzer kullanımlarla kendini gösterir. Özellikle Haldun Taner ve Erkin Azam'ın eserleri liderlerin parlak imajını yansıtıyor. Eserlerde, yazarlar kademeli olarak yüksek rütbeli bir kişinin imajının, karakterinin özelliklerine ışık tutmuştur. İletmek istedikleri fikirleri bu imaj aracılığıyla ifade ederler. Haldun Taner ve Erkin Azam'ın eserlerinin dili de pek çok ortak noktaya sahiptir. Her iki yazar da ironiyi yoğun bir şekilde kullanmıştır. Bunu eserlerinin başlığında olduğu gibi kahramanların adlarında da görebiliriz. Erkin Azam ve Haldun Taner'in eserlerinde barbarlığın kahraman karakterinin yönlerini aydınlatırken daha mizahi bir duyguya hizmet ettiği de irdelenmiştir.

Keywords


In the article, the plays of Haldun Taner and Erkin Azam, the brilliant representatives of modern Turkish and Uzbek literature, were analyzed comparatively. After giving briefinformation about the literary life of the artists, their dramatic achievements were revealed. The common features of the works were determined by comparing Haldun Taner's play "Vatan Kurtaran Şaban" (Shaban, which saved the homeland) with Erkin Azam's play "Farrosh kampirning tushi" (Cleaning Woman's Dream). The common and different aspects of dramatic works in terms of character cast, nature of characters and plot were researched. In particular, general information was given about the works that played an important role in the formation of the Uzbek and Turkish theater. In addition, in Erkin Azam's works, the flaws of the old system, the old thought in someone's mind and its results are expressed with satirical images. It reflects the life and problems of today's people in a unique way. Haldun Taner gave great importance to social change in his works. The work reflects the situation of Turkish society, which has changed in parallel with social, political and economic laws. The article looks at the paths of literary creativity of Haldun Taner and Erkin Azam, noting the breadth of their economic and political worldviews, their excellent command of several foreign languages, and their versatility as journalists. In this context, the joint works of common styles have been examined comparatively. Usually, the main content and idea of ​​​​each work is embodied mainly in the image of the hero. As we have mentioned before, the heroes in Haldun Taner and Erkin Azam's plays seem to have emerged from a common content, a common idea. The image of the ongoing inner experiences in the psychology of the heroes is manifested in similar images. Especially the works of Haldun Taner and Erkin Azam reflect the bright image of the leader. In the works, the authors gradually shed light on the character traits of the image of a high-ranking person. They express the ideas they want to convey through this image. The language of the works of Haldun Taner and Erkin Azam also have many common points. Both authors have used irony extensively. We can see this in the titles of his works as well as in the names of the heroes. In the works of Erkin Azam and Haldun Taner, it is also examined that barbarism serves a more humorous feeling while illuminating the aspects of the heroic character.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 574
Number of downloads 543

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.