Mitoloji toplumların ve kültürlerin tarihsel arka planını oluşturan önemli yapı taşlarıdır. Mitolojiyi belirleyen birçok faktör bulunmaktadır. Ancak bu faktörlerin içinde insanoğlunun yaşamış olduğu coğrafi çevre önemli bir yere sahiptir. Bu yönüyle coğrafi çevrenin bileşenleri, mitolojik hikâyelerin içerisinde kendilerine önemli ölçüde yer bulmuştur. Bu çalışmanın amacı Türk mitolojisinin içerisindeki coğrafi izleri incelemektir. Bu kapsamda ilgili yazında var olan kaynak ve metinler detaylı bir şekilde incelenmiştir. Elde edilen yayınlar içerisinde mitoloji ile coğrafyayı örtüştürecek hususlar öne çıkarılmaya çalışılmıştır. Eski Türklerin tarihi devirlerde yaşamış oldukları coğrafi bölge, günümüz şartları da dikkate alınarak Türk mitolojisi içerisinde yer alan coğrafi unsurlar belirlenmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda Türk mitolojisi incelendiğinde flora ve faunaya, orojenik oluşumlara, hidrografyaya, klimatoloji ve madenlere ait unsurların coğrafi çevre ile ilişkisi kurulmuştur. Sadece Türk mitolojisinde değil dünya mitolojilerinde de doğal çevrede yer alan unsurlar ile mitolojik hikâyeler içerisinde yer alan kutsal varlıkların benzerlik gösterdiği anlaşılmaktadır. Türkler, etrafı dağlar ile çevrili, kurak iklim şartlarının hâkim olduğu, deniz okyanus gibi büyük su kaynaklarından uzakta yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Maden bakımından ise demir madeni rahatlıkla ve bol miktarda bulabilmişlerdir. Bu doğal şartlara bağlı olarak Türk mitolojisinde ağırlıklı olarak dağlara kutsallık atfedilmiş, başta kayın olmak üzere Orta Asya Bölgesi’nde var olan ağaç türleri kutsal sayılmıştır. Deniz ve okyanuslar ile ilgili mitolojik kahramanların sayısı ise az olmuştur.

Mythology is an important building block that forms the historical background of societies and cultures. One of the important factors determining mythology is the geographical environment in which mankind lived. Therefore, the components of the geographical environment have found their place in mythological stories. The aim of this study is to examine the geographical traces within Turkish mythology. In this context, the sources and texts present in the relevant article are examined in detail. In the publications obtained, issues that will overlap mythology and geography have been tried to be highlighted. It was tried to determine the geographical factors within Turkish mythology by taking into account the geographical region where the ancient Turks lived in historical times and the conditions of today. In this context, when Turkish mythology was examined, the relationship of elements belonging to flora and fauna, orogenic formations, hydrography, climatology and mines with the geographical environment was established. It has been observed that the elements in the natural environment and the sacred beings in mythological stories are similar not only in Turkish mythology but also in mythologies around the World. The Turks lived in a quite the distance from large water sources such as the sea, oceans and usually in places surrounded by mountains and dominated by arid climatic conditions. In terms of mines, they were able to find the iron ore easily and abundantly. Due to these natural conditions, in Turkish mythology, sanctity is predominantly attributed to the mountains, and the tree species that exist in the Central Asian Region, especially beech, are considered sacred. The number of mythological heroes related to the sea and oceans has been few.