Reşat Nuri Güntekin’in Hikâyelerinde Yozlaşma

Author:

Number of pages:
861-887
Language:
Türkçe
Year-Number:
2021-Volume 16 Issue 2

Yozlaşma; bireyin ahlaki, insani ve manevi değerlerle tezat oluşturacak eylemlerde bulunması ve benliğini bu yönde inşa etmesidir. Ruh-beden, birey-toplum ilişkisi ve bireyin farkındalık düzeyi yozlaşmanın ortaya çıkışı, ölçüsü ve şeklinde önemli rol oynar. Yozlaşma olarak görülen eylemin algılanışı/yorumlanışı kimi zaman evrensel bir niteliğe sahip olurken kimi zaman da kültüre, ulusal değerlere, bireyin sosyal statüsüne vb. göre değişiklik gösterir. Reşat Nuri Güntekin, 1917-1930 yılları arasında yazdığı hikâyelerinde Türk toplumunun günlük yaşamından kesitler sunarak insan doğası, devrin şartları, gelenek ve toplumsal normların birey ve topluma yansımalarını gerçekçi bir bakış açısıyla işler. Yazarın 41 hikâyesinde yozlaşma izleğine yer verdiği tespit edilmiştir. Çalışmada yozlaşmanın söz konusu hikâyelerdeki görünümü, bireye ve topluma yansıması, psikolojik ve sosyolojik arka planı irdelenmiştir. Giriş kısmında yozlaşmaya dair kuramsal bir çerçeve çizilirken, yozlaşmanın hikâyelerdeki görünümü altı alt başlık altında incelenmiştir. Çalışmanın birinci başlığında ihanet ve güven sendromunun kadın-erkek ilişkilerine ve aileye yansımaları üzerinde durulmuştur. İkinci başlıkta metalaşmanın insani ve manevi değerleri yok eden yönü ve para için her yolu mübah görme anlayışı ele alınmıştır. Üçüncü başlıkta dinin ve “dindarlık” kimliğinin toplumdaki yeri ve öneminin istismar edilmesi ele alınırken, dördüncü başlık devlet kurumlarının zihniyetindeki çürüme, memurların vazife bilincinden yoksunluğu meselesine ayrılmıştır. Modernleşmenin yüzeysel ve biçimsel algılanışı ile aydın ve köylü arasındaki uçuruma beşinci ve altıncı başlıklarda yer verilmiştir. Sonuç kısmında hikâyeler arasındaki benzerlik ve farklılıktan hareketle yozlaşmanın yapısı ortaya konmuştur.

Keywords


Degeneration is the actions of the individual that are contrary to moral, human and spiritual values and builds themselves in that direction. Mind-body, the relationship between the individual and society and the level of consciousness of the individual play an important role in the development, measurement and form of corruption. The perception / interpretation of actions considered corruption sometimes has a universal quality and sometimes varies according to the culture, national values and social status of the individual. In his stories written between 1917 and 1930, Reşat Nuri Güntekin presents sections from the daily life of Turkish society and works with a realistic reflection of human nature, the conditions of the era, the traditions and social norms of the individual and society's perspective. It has been determined that the author included the theme of degeneration in his 42 stories. In the study, the appearance of degeneration in these stories, its reflection on the individual and society, and its psychological and sociological background are examined. While a theoretical framework about corruption is drawn in the introduction, the appearance of degeneration in the stories is examined under six subheadings. In the first title of the paper, the reflections of betrayal and trust syndrome on male-female relationships and family are emphasized. In the second heading, the aspect of commodification that destroys human and moral values and the understanding that every way is permissible for money is discussed. While the third heading deals with the abuse of the place and importance of religion and the identity of "religiosity" in society, the fourth heading is devoted to the decay in the mentality of state institutions and the lack of awareness of the duty of civil servants. The superficial and formal perception of modernization and the gap between the intelligentsia and the peasant are included in the fifth and sixth titles. In the conclusion part, the structure of degeneration is revealed based on the similarities and differences between the stories.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 532
Number of downloads 548

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.