Tişört Yazıları Üzerine Toplum Dil Bilimsel Bir Araştırma

Author:

Number of pages:
165-184
Language:
Türkçe
Year-Number:
2021-Volume 16 Issue 1

Tişörtler rahat bir giysi olarak gençler başta olmak üzere birçok insan tarafından tercih edilmektedir. Bu giysiler, diğer giysilerden farklı olarak, üzerlerinde yazı barındırmaktadır. Bu yazıların neredeyse tamamına yakını İngilizcedir. Bu yönüyle, bir araştırmacı için toplumsal boyutlu bir dil etkinliği söz konusudur. Toplum ve dil etkileşimi toplum dil bilimsel incelemelere konu olmaktadır. Bu bağlamda, acaba yazılı tişört tercihleri bireylerin; cinsiyet, yaş ve eğitim düzeyleri bakımından nasıl bir görünüm sergilemektedir? Bireyler, giysileri üzerinde yer alan bu yazıların anlamını bilmekte midir? Bireyler için yazının anlamı önemli midir? Anlamsal bir sınıflandırmaya tabi tutulduğunda, tişört yazıları; tavsiye, slogan, özlü söz, reklam, propaganda, cinsellik ve komik gibi hangi kavram alanlarıyla ilişkilendirilebilir? Bu ve benzeri sorulara yanıt bulmak için, 2018 ve 2019 yıllarında basit tesadüfî örneklem seçimi ile gönüllülük esasına dayalı olarak 835 kişinin katıldığı bir anket çalışması yapılmıştır. Bu anlamsal kavram sınıflandırması içerisinde frekans değeri en yüksek olan kavramlar, “slogan ve özlü söz” unsurları olmuştur. Katılımcılara ilişkin toplanan veriler (yaş, cinsiyet, eğitim durumu, tişört yazısının anlamını bilip bilmeme; anlamı bilip bilmemenin diğer değişkenler ve tişört seçimi ile ilişkisi) SPSS analiz programı ile anlamlılık değerleri açısından incelenmiştir. İnceleme sonucunda, tişörtlerin daha çok 15-25 yaş aralığında (%87,8) tercih edildiği, bayanların tişörtleri erkeklerden daha çok (%52,9) tercih ettikleri, katılımcıların büyük bir çoğunluğunun (%74,7) üniversite mezunu olduğu ve katılımcıların yarıdan fazlasının (52,8) tişörtler üzerinde yer alan yazının anlamını bilmedikleri görülmüştür. Ayrıca katılımcıların büyük bir kısmı (%77,7) yazılı tişört seçmelerinin özel bir nedeni olmadığını belirtmişlerdir. Öte yandan, öngörülerin aksine, tişört üzerindeki yazının Türkçe ya da bir yabancı dilde olmasının çok önemsenmediği (%50,3’e karşılık %49,7) tespit edilmiştir. Anlam kategorilerinin cinsiyete göre dağılımında, bayanların giydiği tişörtlerin (%83,9) erkeklerinkine (%16,1) oranla çok daha fazla bir oranda “cinsellik” içerdiği; aynı durumun (Bayan: %74,2; Bay: %25,8) “komik” ögesi için de geçerli olduğu bulgulanmıştır. Anlam kategorisi ile anlamın bilinmesi arasındaki ilişki yönüyle de “cinsellik” (%55,4) ve “komik” (%60,8) ögeleri anlamı en çok bilinen unsurlar olmuştur.

Keywords


T-shirts are preferred by many people, especially young people, as a comfortable style of wearing. The T-shirts, unlike other clothes, have something written on them; and most of these writings are in English. In this respect, the researcher is looking at a linguistic dimension in social aspects. The interaction between society and language is the subject of sociolinguistic studies. In this context, the research questions are: when individuals’ have some T-shirts preferences, how can this be understood in terms of gender, age and educational levels? Do individuals know the meaning of these writings on their clothes? Does the meaning of the written texts matter for those individuals? When subjected to a semantic classification, to which concept areas can T-shirt writings be associated to, such as concepts of advice, slogan, concise word, advertisement, propaganda, sexuality and fun? In order to find answers to these questions, a questionnaire study was conducted in 2018 and 2019 with the participation of 835 people on a voluntary basis, with simple random sample selection. In this semantic concept area classification, the concepts with the highest frequency value have been “slogan and concise word” elements. The data collected from the participants (according to age, gender, educational status; knowing the meaning of the T-shirt writings or not; the relationship of knowing the meaning to other variables and the choice of T-shirt) were analyzed in terms of significance values ​​with the SPSS analysis program. As a result of the analysis, it was found that T-shirts were mostly preferred between the ages of 15-25 (87.8%); women preferred T-shirts more than men (52.9%); the majority of the participants (74.7%) were university graduates, and it has been observed that more than half of the participants (52.8) do not know the meaning of the text on T-shirts. In addition, most of the participants (77.7%) stated that there is no special reason for choosing written T-shirts. Contrary to the predictions, the data showed that the text on the T-shirts is in Turkish or a foreign language does not matter to the individuals (50.3% versus 49.7%). In the distribution of the meaning categories according to gender, it is found that the T-shirts worn by women (83.9%) contain much more "sexuality" compared to the men's (16.1%). Again, it was found that the same situation (Female: 74.2%; Male: 25.8%) was also valid for the “fun” element. In terms of the relationship between the category of meaning and knowing the meaning, "sexuality" (55.4%) and "fun" (60.8%) items were the most well-known elements.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 826
Number of downloads 1,010

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.