Arap ve Fars kültüründe yer alan şiir-musiki birlikteliği, Türk kültüründe İslâmiyet öncesi dönemde belirli bir çalgı eşliğinde ozan, baksı, kam adını alan halk şairleri tarafından icra edilen şiirler olarak İslâmiyet sonrası dönemde de devam eder. Nağmeyle sunulan şiirler, daha sonraki dönemlerde klasik Türk şiirinin gelişip büyümesinde etkili olan meclislerin vazgeçilmez ögelerinden olur. Gazel ve murabba türünde şiirler, musiki eşliğinde meclislerde icra edilirken şiirlere ve tezkirelere yansıyan sahnelerden anlaşıldığı üzere bu yolda belli bir geleneğin de oluştuğu görülür. Yüzyıl gözetilmeksizin divan ve şuara tezkirelerinde yapılan taramalar neticesinde şair, mutrip, şiir ve beste ilgisine yönelik beyitler tespit edildi. Makalenin giriş bölümünde, klasik Türk şairlerinin musiki yaratma gayretlerini şiirlerinde sık sık dile getirmelerinden hareketle, şairlerin musiki ve şiir bağı hakkındaki fikirlerine yer verildi. Ardından Arap, Fars ve Türk kültüründe bestelenen şiirlerin izleri arandı. Son kısımda ise klasik Türk musikisi ve klasik Türk şiiri arasında bağ kurulduktan sonra şiir ve tezkirelerden yola çıkarak şiirlerin bestelenme usul ve geleneği üzerinde duruldu. Tüm bu bilgilerden hareketle bestelenecek şiirlerde aranan nitelikler ile mutrip, gazelhan ve şairlerde bulunması gereken özellikler ortaya çıkarıldı. Mutriplerin şiirin konusuna uygun makamlar seçip beste yaptıkları, meclisi açarken belli terennümleri tercih ettikleri ve meclislerde hem bestelenen hem de sadece insan sesiyle icra edilen şiirlerle raks edildiği görüldü.

The combination of poetry and music in Arab and Persian cultures continues in the post-Islamic period as poems performed by folk poets named poet, baksi, kam, accompanied by a certain instrument in Turkish culture in the pre-Islamic period. Poems presented with tune become indispensable elements of the assemblies that have influenced the development and growth of classical Turkish poetry in later periods. As can be seen from the scenes reflected in poems and tezkires, while poems such as gazel and murabba were performed in assemblies accompanied by music, it is seen that a certain tradition was formed in this way. Regardless of the century, as a result of the scans made in the divan and tezkires, couplets for the interest of poet, mutrip, poetry and composition were determined. In the introduction part of the article, based on the frequent expressions of classical Turkish poet’s efforts to create music in their poems, the poet’s ideas about the connection of music and poetry were included. Then the traces of poems composed in Arab, Persian and Turkish culture were sought. In the last part, after establishing a connection between classical Turkish music and classical Turkish poetry, the composition method and tradition of poems based on poems and tezkires was emphasized. Based on all this information, the qualities sought in the poems to be composed and the features that should be found in mutrip, gazelhan and poets were revealed. It was seen that mutrips chose appropriate makams and composed compositions suitable for the subject of the poem, preferred certain chants when opening the assembly, and danced with both poems composed and poems performed only with the human voice.