Bir toplumun varlıklara ve kavramlara karşılık bulmak; iletişim kurmak için oluşturduğu temel söz varlığı, bünyesinde o topluma ait şifreler barındırır. Toplumların yaşayış şekilleri ve düşünce yapılarının ürünleri olan bu şifreler, toplumu oluşturan insanların olay ve durumlara bakış açılarını ortaya koyar. Farklı zaman ve mekânlarda şekillenen tarihsel süreçler, toplumların yorumlama biçimleri, yaygın duygu ve düşünceleri, değer yargıları üzerinde etkilidir. Dili oluşturan sözcükler, atasözleri, deyimler, kalıplaşmış yapılar, dili kullanan topluluğun hayatı algılama biçimlerinin zamanla nasıl değiştiğini veya içinde bulundukları zamanda neyi nasıl konumlandırdıklarını gösteren önemli belgeler içerir. Bir toplumun kendini ve ötekileri nasıl tanımladığını, resmî ideolojinin dil üstünde nasıl etkiler bıraktığını görebilmek için söz varlığı unsurlarına bakmak gerekir. Çünkü her dil, varlık bulduğu toplumun karakterini yansıtır; insanların dünyayı nasıl anlamlandırdığını gözler önüne serer. Dili konuşan her birey, dilin kültür atmosferini, öncelikli gördüğü şeyleri ortaya koyar. Kuşaktan kuşağa aktarım yoluyla değişip gelişen dil, toplumun inançlarını, kavramlar dünyasını barındıran bir söylem oluştururken resmî ideolojinin düşünce kalıplarından etkilenir. Bu ideolojilerin nasıl oluştuğu, kuşaklara nasıl aktarıldığı ve zamanla nelerden etkilenip neleri değiştirdiği, toplumsal etkileşimin ürünü olan dil ve söylemde kendini gösterir. Bu çalışmada, Türk toplumunun düşünce yapısının izlerini taşıyan Çingenlerle ilgili söz varlıkları üzerinde durulacak, Çingene sözünün hayvan, bitki, renk, giyim, yiyecek adlarına hangi amaçla eklendiği sosyal, toplumsal, siyasal ve kültürel bağlam esas alınarak söylem çözümlemesi yöntemiyle değerlendirilecektir.
The basic vocabulary presence created by a society to find responses and to communicate with entities and concepts contains the codes of that society. These codes, which are the products of life styles and thinking structures of societies, reveal the perspectives of the people who make up the society to events and situations. Historical processes that take shape in different times and places are effective on the interpretation styles of societies, common feelings and thoughts, and value judgments. Words, proverbs, idioms, and stereotypes that make up the language contain important documents showing how the community's perception of life has changed over time, or what and how they are positioned in their time. In order to see how a society defines itself and others, and how the official ideology affects language, one has to look at its vocabulary. Because every language reflects the character of the society in which it exists, revealing how people make sense of the world. Every individual who speaks the language reveals the cultural atmosphere of the language, the things they see first. The language, which changes and develops through the transmission from generation to generation, is influenced by the thought patterns of the official ideology while forming a discourse that includes the beliefs of the society and the world of concepts. How these ideologies are formed, how they are transmitted to generations, and what they are affected and changed over time, manifests itself in language and discourse, which are the products of social interaction. In this study, word assets about Gypsies bearing the traces of the mentality of Turkish society will be dwelled on, and the purpose of adding the word Gypsy to the names of animals, plants, colors, clothing and food will be evaluated by discourse analysis method based on social, political and cultural context.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.