Antolojik Bir Tezkire Olarak Zübdetü’l-Eş’ar

Author:

Number of pages:
1319-1338
Language:
Türkçe
Year-Number:
2020-Volume 15 Issue 3

Kafzade Faizi(öl 1622), 17. Yüzyılın tanımış şairlerinden ve tezkire yazarlarındandır. Sultan meclislerinde yer almış ve devrinin büyük şairleri ile aynı mekânı paylaşmış, onları yakından tanıma imkânı bulmuş bir sanatkârdır. Tezkire, bir biyografik eser türü olarak ilk kez İran’ da yazılmış olsa da daha sonra diğer İslam ülkelerinde yaygın hale gelmiş bir edebi üründür. Tezkire yazma geleneği Klasik Türk edebiyatımızda on beşinci yüzyılda başlamış yüzyıllar boyu devam edegelmiştir. Faizi’nin yazmış olduğu Zübdetü’l- eş’ar yeni bir tezkire türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Klasik tezkirelerde şairler hakkında bilgi verilir ve şiirileri övülür, daha sonra şiirlerinden kısa örnekler alınarak konu tamamlanır. Faizi, tezkiresinde alfabetik olarak dizdiği şairler hakkındaki bilgiyi sınırlı tutmuş bununla birlikte şiirinden bol örnek almıştır. Zübdetü’l-eş’ar’ın Kaf-zade Fa’izi tarafından yazılan orijinal nüshası günümüze ulaşmamış olmakla birlikte onlarca kopyasını kütüphanelerde bulmak mümkündür. Faizi, kendinden sonra gelen birçok şairi etkilemiş ve Zübdetü’l-eş’ara benzer antolojik tezkirelerin yazılmasına öncülük etmiştir. Zübdetü’l eş’ar beş yüzden fazla şairden, binlerce beytin yer aldığı oldukça kapsamlı bir çalışmadır. Şairler hakkında kısa bilgiler vermiş, şiiri hakkındaki görüşlerini kimi zaman O şairden seçtiği şiirin kenarına not düşerek vermiştir. Faizi’nin yazdığı bu notlar çok olmasa da yazarın şiire ve şaire bakışı hakkında günümüze kadar ulaşan bir fikir vermektedir denilebilir. Faizi, yalnızca Anadolu sahası şairlerini kitabına almamış, Anadolu dışında Türkçe yazan birçok şairden de yüzlerce beyit örnek seçmiştir. Bu bakımdan Zübdetü’l-eş’ar Türk Edebiyatı için oldukça kuşatıcı bir çalışmadır denilebilir.

Keywords


Kafzade Faizi is one of the well-known poets of the 17th century. He is a biographer who participated in the social gatherings of the Sultan, associated with the great poets of his time, and had the opportunity to get to know them closely. Tezkire (Arabic: تذکرة‎), from Arabic “tadhkirah” meaning "something that causes one to remember" or a "memorandum," is a form of biographical compendium which originated in Iran and then flourished and spread all over the Islamic world. The tradition of authoring tezkires started in the fifteenth century in the classical Turkish literature and continued for centuries. Zubdetu'l Ash'ar (زبدت الاشعار ) written by Faizi, stands out as a new type of tezkire. In a classical tezkire, a certain poet is briefly introduced, his poems are praised and then it is concluded by presenting a few short examples of his poems. Faizi kept the sections introducing the poets very short, but gave plenty of examples for their poems. Faizi ordered the poets in his tezkire alphabetically. Although the original manuscript of Zubdetu'l Ash'ar written by Kafzade Faizi has not survived, many of its copies are available in various libraries today. Faizi influenced many other poets and pioneered the writing of anthological tezkires similar to Zubdetu'l Ash'ar. The book of Zubdetu'l Ash'ar is a very comprehensive literary work with thousands of couplets written by more than five hundred poets. Faizi gave brief information about the poet he selected, and noted his views on the poetry next to the poem he had chosen from that poet. These notes help us have an idea, however vague, of Faizi's view of poetry and specific poets. In his book, Faizi included not only the works of Anatolian poets but also hundreds of couplets from many poets from outside Anatolia who wrote in Turkish. As such, Zubdetu'l Ash'ar can be viewed as a very comprehensive work that reflects the Turkish literature of its time quite accurately.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 3,718
Number of downloads 645

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.