Hüsn ü Aşk’tan Hareketle Mesneviler İçin Bir İnceleme Önerisi

Author:

Number of pages:
1925-1943
Language:
Türkçe
Year-Number:
2019-Volume 14 Issue 4

Son zamanlarda Osmanlı tarih, kültür ve edebiyatına olan ilgide artış görülmektedir. Bu bağlamda gazeller başta olmak üzere tüm türlerin yeniden değerlendirilmesi önem taşımaktadır. Estetik değerler kadar, tarihi ve kültürel birikimi de içinde barındıran Osmanlı edebiyatı usta şairlerin kaleminden şaheserler vermiştir. İşte bu şaheserlerden birisi de hiç şüphesiz ki Şeyh Gâlib’in altı ay gibi kısa bir sürede kaleme aldığı Hüsn ü Aşk’tır. Eserin değeri, Şeyh Galib’in Osmanlı edebiyatının son büyük şairi olması ile de bağlantılanabilir. Klasik edebiyatın şaheserleri arasında yer alan Hüsn ü Aşk, sürükleyici üslûbu ve içeriği kadar, şairin tasavvûfî düşüncelerinin yansıtıldığı bir eser olarak da dikkat çekmektedir. Eserde insanın mutlak varlığa ulaşıp O’nda sonsuza erme gayesi, Aşk’ın Hüsn’e ulaşma serüveniyle dile getirilmektedir. Aşk, Hüsn’e kavuşmak için insan hayalinin bile zorlandığı aşamalardan geçmektedir. Allah’a ulaşmanın zorluğu eserde kişileştirme yoluyla verilmiştir. İlk bakışta beşeri aşktan yola çıkılma izlenimi veren hikâye aslında kişinin Allâh’a ulaşabilmesini sembolik ifadelerle işlemektedir. Bir aşk hikâyesi gibi görülen Hüsn ü Aşk’taki aşk serüveni iki insanın birbirlerine olan sevdalarının çok ötesinde izler taşımaktadır. Aşk, sevdalandığı ve kendisini büyüleyen Hüsn’e kavuşmak için çileli yollardan geçmektedir. Bu yolda karşılaştığı düşmanların kendisine karşı güç birliği yaptıkları olağanüstü varlıkların (cinler, devler, cadılar, periler vb.) saldırılarıyla karşılaşmaktadır. Aşk, bu şekilde kendisine düşman olan güçlerle mücadele ederken bir an olsun hedefinden vazgeçme yoluna gitmez. Bunu aklının ucundan bile geçirmez. Bir taraftan bela ve sıkıntılara bulaşmakta, diğer taraftan da bu bela ve sıkıntıları bertaraf etmeye çalışmaktadır. Aşk, sonunda Hüsn’e kavuşur. Hüsn, Aşk, Aşk da Hüsn’ün kendisidir. Bu kavuşma Allah’a kavuşmadır. Hedefine ulaşmak için sıkıntı üstüne sıkıntı çeken Aşk, zorlu sınavını başarıyla kazanmıştır… Bu çalışmada Hüsn ü Aşk incelenmiş ve eserden hareketle mesneviler için bir inceleme planı sunulmuştur.

Keywords


Recently, there has been an increase in interest in Ottoman history, culture and literature. In this context, re-evaluation of mesnevi is important. Ottoman literature, which includes historical and cultural accumulation as well as aesthetic values, gave masterpieces from the pen of master poets. And one of these masterpieces, doubtless, is Hüsn ü Aşk, which Sheikh Gâlib wrote in as little as six months. The value of the work can also be linked to the fact that the poet was the last great poet of Ottoman literature. Hüsn ü Aşk, which is one of the masterpieces of classical literature, draws attention as a work reflecting the poet's mystical thoughts as well as its gripping style and content. In the work, the aim of human being to reach the absolute existence (God) and to end in Him is expressed by Love's adventure to reach Hüsn. Love goes through adventures where even human imagination is difficult to achieve Hüsn. The difficulty of reaching Allah (God) is given through personalization in the work. At first glance, the story, which gives the impression of starting from human love, actually commits one's access to Allah through symbols. The love adventure in Hüsn ü Aşk, which seems to be a love story, carries traces far beyond the love of two people. Love, who is lovesick of Hüsn and got enchanted by her love, encounters ordeals, enemies and extraordinary beings (jinn, giants, witches, fairies, etc.) in order to reach Hüsn. In this way, love does not give up his goal for a moment while fighting the forces that are hostile to it. She doesn't even think about it. On the one hand, it is involved in calamities and troubles, and on the other hand, it tries to eliminate these calamities and troubles. Finally, Love reaches Hüsn. Hüsn is Love, and Love is Hüsn herself. This reunion is the attainment to Allah. Love, who is troubled to reach his goal, has successfully passed the challenging exam… In this study, Hüsn ü Aşk was examined and an examination plan for mesnevis was presented.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,342
Number of downloads 774

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.