Edebi metin çözümlemeleri biçim, muhteva ve üslup olmak üzere temelde üç parametre etrafında şekillenmektedir. Fakat klasik Türk edebiyatı metinleri üzerine yapılan tahlil, şerh, analiz vb. gibi çeşitli çalışmalarda, söz konusu edebi metinlerin türü (metnin ne anlattığı/muhtevası) ve tarzı (metnin nasıl anlattığı, ifade biçimi, üslubu) bağlamında ayrıntılı bir şekilde incelendiği söylenemez. Öyle ki, divanlarda her bir mısra, beyit, bend, her bir nazım şekli; mensur eserlerde ve mesnevilerde ise her bir bölüm farklı tür ve tarzla ifade edilebilmektedir. Kanaatimizce klasik Türk edebiyatının anlam dünyası, bünyesinde barındırdığı müstakil eserlerin parçadan bütüne doğru edebi tür ve tarz bakış açısıyla incelenip, elde edilen verilerin kayda girilmesiyle biraz daha gün yüzüne çıkabilecektir. Bu bağlamda türler ve tarzlar sadece müstakil şiirlerde değil, aynı zamanda bendler, kıt’alar ve hatta şiirin en küçük nazım birimi kabul edilen mısralar seviyesinde bile incelenmeli ve elde edilen veriler kayda girmelidir. İncelemeye alınması gereken eserlerden biri de Şeref Hanım Divanı’dır. XIX. yüzyıl kadın şairlerimizden olan Şeref Hanım, divanında, Klasik Türk şiirinin hemen her nazım şeklinde şiir kaleme almış olmasının yanı sıra, birçok tür ve tarzın örneklerini vermeyi de ihmal etmemiştir. Klasik Türk edebiyatı araştırmaları büyük oranda metinler üzerinden yapıldığına, ayrıca türlerin tespiti ve tasnifi konusunda ortak bir muhtevaya sahip ve belli bir yekun oluşturan şiirlerin benzeşen yönlerini tespit edip belirtmek o türü tanımlamak olduğuna göre, bu çalışmada yapılacak olan bütün tasniflemeler ve bulgular aynı zamanda bahsi geçen türlerin ya da tarzların genel bir görüntüsünü çıkarmak olacaktır. Bu bakış açısıyla Şeref Hanım Divanı’ndaki edebi tür ve tarzlar mısra, beyit ve bend gibi nazım birimleri esas alınarak tespit edilmiş, ulaşılan bütün veriler örneklendirilerek kayda alınmıştır.

Literary text analysis is basically shaped around three parameters: form, content and style. However, at the analysis of classical Turkish literature texts, It cannot be said that the literary texts in question have been examined in detail in the context of the genre and style. In fact, each verse, couplet, bend, each verse in divan form; in prose works and mesnevi, each section can be expressed in different genres and styles. In our opinion, the meaning world of classical Turkish literature will be examined by the literary genre and genre perspective from the piece to the whole, and the data obtained can be revealed a little more. One of these independent works to be examined is the Divan of Şeref Hanım. Şeref Hanım, one of our 19th century women poets, has written poems in almost every verse as well as giving examples of genres and styles in her divan. According to classic Turkish literatüre researches are mostly done through texts and existing texts are review either from the nomenclature of the poets or from the research, all classifications and finding in this study will be take off a general view of the mentioned species. With this view point, ın this study, literary genres and styles in Şeref Hanım Divan were determined on the basis of verse units such as verse, couplet and bend, and all the data obtained were recorded.