Canlı bir varlık olan dil, canlılığının gereği olarak sürekli gelişir ve değişir. Dildeki bu değişmeler fonetik, morfolojik, sentaktik veya semantik olabilir. Dilbilimin bir alt dalı olan semantik, anlam değişmelerini de içine almaktadır. Bugün yapılan çalışmalar incelendiğinde anlam değişmelerinin genel olarak Genişleme, Daralma, Başka Anlama Geçiş, Kötüleşme, İyileşme ana başlıkları altında tasnif edildiği görülmektedir. Anlam Değişmesi, kelimenin başlangıçta ifade ettiği anlamın zamanla daralması, genişlemesi ya da başka bir anlama geçmesi olarak değerlendirilirken Anlam Kötüleşmesi ise bu değişmenin kelimenin ilk anlamına göre kötü ya da kötüye giden bir kavram alanına geçmesi olarak ifade edilmektedir. Diller, her türlü değişim ve gelişimlerini tarihî bir süreç içinde tamamladığından bu hususta lehçeler tarihî bağları ile birlikte değerlendirilmelidir. Buna bağlı olarak Çağatay Türkçesinden Özbek Türkçesi söz varlığına sirayet etmiş kelimeler iki lehçe arasındaki anlam alanlarına göre değerlendirilmiş, Özbek Türkçesinde tarihî dönemlerden beri kullanılan 15 kelimenin anlam kötüleşmesine uğradığı tespit edilerek neden kötüleşme olarak değerlendirildikleri üzerine açıklamalar yapılmıştır.
The language, which is a living being, constantly develops and changes as a requirement of its vitality. These changes in language can be phonetic, morphological, syntactic and semantic. Semantics, which is a sub-branch of linguistics, includes changes in meaning. When the studies carried out today are examined, it is seen that the meaning changes are classified under the main headings of semantic extension, semantic restriction, semantic transfer, pejoration, melioration. The semantic change means that the first meaning of the word changes over time by restriction, extension or transfers other comprehension. The semantic pejoration is that this change has a deteriorating meaning according to the first meaning of the word. Languages complete all changes and developments in a historical process. Therefore, dialects should be evaluated together with their historical connection. For this reason, the words which have passed from the Chagatai Turkish to the Uzbek Turkish have been evaluated according to the fields of meaning between the two dialects. In Uzbek Turkish, 16 words that have been used since the historical period have been pejoration. These words are explained in terms of why they are considered to be pejoration.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.
