et-Tansîsü’l-Muntazar fî Şerhi Ebyâti’t-Telhîs ve’l-Muhtasar, XVIII. yüzyılın önemli şârihlerinden birisi olan Mustafa İsâmeddîn Efendi’nin belâgatle alakalı şerhlerindendir. İsâmeddîn bu eserinde Kazvînî’nin Telhîsü’l-Miftâh ve Taftazânî’nin Muhtasar adlı eserinde bulunan belâgat ilminde şahit gösterilen beyitleri şerh etmiştir. Ayrıca bu eser, belâgat ilmini öğrenme, Telhîs ve Muhtasar’daki beyitleri doğru anlama ve yorumlama bakımından son derece önemlidir. Eserin bu yönüyle yazıldığı dönemden sonra Osmanlı medreselerinde belâgat alanında okutulan başucu kitaplarından biri olduğu düşünülmektedir. Bununla birlikte bu eser Arapça sarf ve nahiv yönünden de zengin bilgiler içermektedir. Bütün bunlar dikkate alındığında bu eserin şerh literatürümüzün önemli eserleri arasında bulunduğu söylenebilir. Bizim çalışmamızda et-Tansîsü’l-Muntazar fî Şerhi Ebyâti’t-Telhîs ve’l-Muhtasar adlı eserin Telhîs şerhleri içerisindeki yeri incelenmeye çalışılmıştır. Çalışma “Giriş” bölümünden sonra beş bölümden oluşmaktadır. “Giriş” bölümünden sonra Mustafa İsâmeddîn’in hayatı ve eserleri tanıtılmıştır. Daha sonra Telhîs ve Muhtasar’ın belâgat ilmindeki yeri hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Bu kısımda Telhîs’te geçen şahit beyitlerin şerhinden meydana gelen diğer eserlere de değinilmiştir. Çalışmamızın esas kısmı İsâmeddîn’in eserinin incelenmesinin yapıldığı kısımlardır. Birinci kısımda, Mustafa İsâmeddîn’in bu eserinin nüshaları, muhtevâsı ve teknik özellikleri hakkında bilgi verilmiştir. İkinci kısımda Mustafa İsâmeddîn’in eserde takip ettiği şerh metodu belirlenmeye ve örneklerle ifade edilmeye çalışılmıştır. Üçüncü kısımda et-Tansîsü’l-Muntazar fî Şerhi Ebyâti’t-Telhîs ve’l-Muhtasar’ın belâgat, Telhîs şerhleri içerisindeki yeri açısından değerine işaret edilmiştir.

et-Tansîsü’l-Muntazar fî Şerhi Ebyâti’t-Telhîs ve’l-Muhtasar is one of commentary which is related to eloquence and belong to Mustafa İsâmeddîn Efendi who is one of the leading commentator of 18th century. In this work Isâmeddîn expounded the couplets which are in Kazvînî’s Telhîsü’l-Miftâh and Taftazânî’s Muhtasar. In addition, this work is very important in terms of learning the science of the eloquence, understanding and interpreting the couplets in Telhîs and Muhtasar. It is thought that the work was one of the leading books of the Ottoman madrasah in the field of eloquence after the period when it was written in this aspect. However, this work contains rich information on Arabic grammar and syntax. Considering all of this, it can be said that this work is among the important works of our commentary literature. In our work, it has been tried to analyze the work “et-Tansîsü’l-Muntazar fî Şerhi Ebyâti’t-Telhîs ve’l-Muhtasar” in the commentary of Telhîs. The work consists of five part with the “Introduction”. After the “Introduction” part, the lives and works of Mustafa Isâmeddîn were introduced. After this short information about the Telhîs and Muhtasar’s place in eloquence science is given. In this section, the features of other commentary works of the example to couplets in the Telhîs were mentioned. Our study’s main part is the parts where the İsâmeddîn’s work is analyzed. The first part provides information about the copies, contents and specifications of Mustafa İsâmeddîn's work. In the second part, commendator method that Mustafa Isâmeddîn is following in the work is tried to be determined and stated by examples. In the third part, the place and importance of et-Tansîsü’l-Muntazar fî Şerhi Ebyâti’t-Telhîs ve’l-Muhtasar in the eloquence and commentary of Telhîs were mentioned. Our work which aims to contribute humbly to the eloquence science, is important to understand and interpret the couplets in Telhîs and Muhtasar. In addition to this, it is considered to contribute to researhers who will study on the eloquence science.