Osmanlı Yönetiminin Kafkas Cephesinde İleri Harekata Karar Verme Sürecinde Kafkasya’nın Durumu (Mart-1917 - Mart-1918)

Author:

Number of pages:
121-156
Language:
Türkçe
Year-Number:
2021-Volume 16 Issue 2

Öz: Birinci Dünya Savaşı’nın, yaptığı tahribatların sonucu başlayan gösteriler, Rusya’da devrimlerle sonuçlandı. Devrimler süreci, Çarlık yönetimini olduğu gibi, toplumsal düzeni de çökertti. Şubat Devrimi, Güney Kafkasya’da önemli gelişmelere yol açtı. Bölge milletvekillerinden seçilmiş, kısaca OZAKOM olarak anılan, 5 kişilik bir komite, Güney Kafkasya’ya vali olarak görevlendirildi. Ekim Devrimi’nde Bolşevikler, Petersburg’da yönetime el koyduktan sonra, tüm Rusya’nın yönetimi için SOVNARKOM’u kurdu. Güney Kafkasya, bu yönetimi kabul etmedi. Petersburg’dan gönderilen OZAKOM istifa etti. Yerine, Tiflis’te seçilen komiserlerden, ZAKAVKOM denilen yeni bir icra komitesi kuruldu. Kurucu Meclis için yapılan seçimler sonucu, Petersburg’da toplanacak kurucu meclisin sorunları çözeceğine inanılıyordu. Bu meclis, ilk toplantı gününde, Bolşevikler tarafından kapatıldı. Kafkasya’dan seçilen milletvekilleri Tiflis’e döndü. Burada Seim denilen bir yeni meclis açtılar. SEIM, ZAKAVKOM için yasama organı idi. Kafkasya’da bu gelişmeler olurken, Almanya; yönetime el koyan Bolşeviklerin, barış çağrısını kabul etti. Brest-Litovsk’taki görüşmelerde ateşkes kararı alındı.Kafkas Cephesi’nde, ordu komutanları arasındaki görüşmeler sonucu, Erzincan’da ateşkes anlaşması imzaladı. Sonraki günlerde Rus ordusu dağıldı. Yerini milli esasa göre kurulmuş, Gürcü ve Ermeni birliklerine bıraktı. Ermeniler, Rus ordusunun işgal ettiği Doğu Anadolu’yu, kendilerine ait kabul ettikleri için, bu topraklarda yaşayan Türkleri, katliamlarla korkutup, kovmaya başladı. Gelişmeler üzerine Türk Ordusu Kafkasya’ya müdahale etti. Güney Kafkasya’daki etnik topluluklar, Ekim devrimi sonrasında birbiri ile çatışmaya hazır güçler haline dönüştü. Etnik gruplar içinde, askeri bakımdan en zayıf ve katliama uğrayıp en çok ölü veren taraf, Kafkasya Müslümanları idi. Onlar, gelişen olaylar ve petrol nedeni ile topraklarından sürülmek istendiler. Güvenebilecekleri tek güç, Osmanlı Devleti idi. Hem Müslüman, hem de önemli oranda Türk/Azeri nüfus bulunan İran, savaş başlamadan önce, Rusya ve İngiltere arasında taksim edilip etkisizleştirilmişti. Azerbaycan’ın kurulması, Osmanlı devletinin desteği ile mümkündü. Diğer iki büyük topluluk olan Gürcü ve Ermeniler, Rusya, kurtuluşlarını, büyük güçlerin politikalarını desteklemekte gördüler. Sonuca bakarak söylersek, bu politikalarının bedelini de ödediler.

Keywords


Abstract: The demonstrations that started as a result of the destructions of the First World War resulted in revolutions in Russia. The process of revolutions broke the social order, as well as the tsarist rule. The February Revolution led to important developments in the South Caucasus. A 5-person committee elected from the deputies of the region, briefly referred to as OZAKOM, was appointed as the governor of the South Caucasus. In the October Revolution, after the Bolsheviks took over the administration in Petersburg, they established SOVNARKOM for governance of all Russia. The South Caucasus did not accept this administration. OZAKOM sent from St. Petersburg resigned. Instead, a new executive committee called ZAKAVKOM was established with the commissioners elected in Tbilisi. As a result of the elections held for the Constituent Assembly, it was believed that the constituent assembly to meet in Petersburg would solve the problems. This assembly on its first meeting was closed by the Bolsheviks. Deputies elected from the Caucasus returned to Tbilisi. There, they opened a new assembly called SEIM. SEIM was the legislative body for ZAKAVKOM. During these developments in the Caucasus, Germany complied with the call for peace by the Bolsheviks who seized power. By the negotiations at Brest-Litovsk, a ceasefire decision was taken. As a result of the negotiations between the army commanders on the Caucasian Front, a ceasefire agreement is signed in Erzincan. In the following days, the Russian army disbanded. It was replaced by Georgian and Armenian troops established on national basis. The Armenians began to frighten the Turks living in these lands with massacres, and expelled them; since they accepted Eastern Anatolia, which had been occupied by the Russian army, as their own. Upon the developments, the Turkish Army intervened in the Caucasus. Ethnic communities in the South Caucasus turned into forces ready to fight each other after the October Revolution. Among the ethnic groups, the Muslims were the weakest in terms of military power. The Caucasus Muslims were massacred and killed most. They were asked to be expelled from their lands due to developing events and oil. The only power they could rely on was the Ottoman State. Iran, which both has a Muslim and a significant Turkish / Azeri population, was neutralized and divided between Russia and Britain before the war had started. The establishment of Azerbaijan was possible with the support of the Ottoman State. The two other great communities, the Georgians and Armenians, invested in supporting the policies of main powers. As looking at the consequences, they also paid the price for those policies.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 670
Number of downloads 682

Share

Turkish Studies - Historical Analysis
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.