Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e İlk ve Ortaokul Tarih Ders Kitaplarında Romanya Algısı (1908-1932)

Author:

Number of pages:
1039-1054
Language:
Türkçe
Year-Number:
2020-Volume 15 Issue 4

Edward Hallett Carr, “What is History” adlı kitabında “tarih geçmiş ve gelecek arasında bitmeyen bir diyalogdur” demektedir. Bu diyalog çoğu zaman yeni nesillere ciltlerce yazılan tarih kitapları aracığıyla değil genç dimağlara çocukluklarından itibaren verilen tarih ders kitapları aracılığı ile de taşınmaktadır. Özellikle 1912-1913 Balkan Savaşları’nın getirdiği siyasi şartlar, Türkçülük akımının tarih ders kitaplarında da önemli bir etkiye sahip olmasına neden olmuştur. Cumhuriyet’in kurulmasıyla Türkiye’de tarih çalışmaları millî devlet ve onun takip ettiği milliyetçilik fikriyle gelişmiştir. Romanya, Sırbistan, Yunanistan, Bulgaristan ve Arnavutluk gibi önce özerk sonra bağımsız olan devletlerin elden çıkması, yitirilen Rumeli toprakları ve bitmek bilmeyen göç dalgalarının olumsuz etkisi, tarih ders kitapları yazıcılığında da kendini göstermiştir. Osmanlı Devleti’nin son yıllarında ve Cumhuriyet’in ilk on yılında Romanya ilk, orta ve lise tarih ders kitaplarında genellikle “Osmanlı’nın Balkanlar Fütuhatı” bölümlerinde Eflak ve Boğdan’ın fethinden başlayarak kronolojik bir tarihi sistematik içinde ele alınmış, bu durum Türk gençlerinin akıllarında Romanya Devleti ve milletine dair belirgin bir algı oluşmasında çok ciddi bir rol oynamamıştır. Bu makalede, 1908-1932 yılları arasında Türkiye’deki ilk ve ortaokul tarih ders kitaplarında, diğer Balkan Devletlerine oranla devletlerarası ikili ilişkilerin daha gelişmiş olduğu Romanya’nın ne şekilde ele alındığını ortaya koymak amaçlanmıştır. İkili ilişkilerin tarih ders kitaplarına yansıyıp yansımadığını anlamak ve Türkiye-Romanya dostluk ilişkilerinin geliştirilmesinde tarih ders kitaplarından nasıl yararlanılması gerektiğine ilişkin öneriler sunmak da makalenin amaçları arasındadır. 

Keywords


Edward Hallett Carr says, “history is an endless dialogue between past and future” in his book named “What is History”. And this dialogue is conveyed to young minds through history textbooks given to them since their childhood periods, not through the history books written in large volumes. The political conditions arisen with the effect of the 1912-1913 Balkan Wars caused the Turkism to have a significant effect in history textbooks. History studies in Turkey have developed with the nation-state and the nationalism idea it followed with the establishment of the Republic. The negative effect of Rumelian lands, which got out of hand first as self-governing states then as independent states such as Romania, Serbia, Greece, Bulgaria and Albania and the endless migration waves manifested itself in historiography. Romania is generally discussed in the section of “the Conquests of the Ottoman Empire in Balkans” in a chronological and historical systematic starting from the conquest of Moldavia (Eflak) and Walachia (Boğdan), and this situation hasn’t played a significant role in the formation of an adequate perception of Romania in the minds of Turkish youths.  This article aims to show how Romania, with which international bilateral relations were more advanced compared with the other Balkan states, is discussed in the first and secondary school history textbooks in Turkey between 1908 and 1932. Understanding whether bilateral relations are reflected in the history textbooks and presenting suggestions on how to use history textbooks in the development of friendship relations between Turkey and Romania are also among the objectives of the article. 

Keywords

Article Statistics

Number of reads 823
Number of downloads 850

Share

Turkish Studies - Historical Analysis
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.