XIX. YÜZYILIN BAŞLARINDA OSMANLI-İRAN İLİŞKİLERİ (1800-1806)

Author:

Number of pages:
413-428
Language:
Year-Number:
2019-Volume 14 Issue 2

XIX. Yüzyıl başlarında Osmanlı-İran ilişkilerinde, İran'ın Hoy Hanı Cafer Kulu Han'ın Osmanlı Devleti'ne, Kuzey Irak'ta Osmanlı tebasından Baban Mutasarrıfı Abdurrahman Paşa'nın da İran'a iltica etmesi ile Vehhabilerin Kerbela'ya baskınları yanında Bağdad Valisi Ali Paşa'nın Osmanlı Hükümeti'nin emrini almadan İran'a karşı harekete geçmesi olayları etkili oldu. Osmanlı-İran ilişkileri, vuku bulan bu olaylar sebebiyle, zaman zaman gerginleşerek hatta bir ara fiili çatışmaya dönüşse de, genel itibariyle her iki devlet de (bilhassa Osmanlı Hükümeti), iki ülke arasında husumete yol açan meseleleri sulh yoluyla halletmeye çalışmışlardır. Bu çalışmada, XIX. Yüzyıl başlarında Osmanlı-İran siyasi ilişkileri (1800-1806) ele alınarak, kaynakların verdiği bilgiler nispetinde, bazı değerlendirmeler yapılmaya çalışılmıştır. Konunun ana mihveri çerçevesinde, giriş kısmında Ağa Muhammed Han'ın İran'da Kaçar Devleti (1795-1925)'ni kurması, onun yerine yeğeni Feth Ali Şah (1797-1834)'ın geçmesi ile XIX. yüzyıl başlarında İran ve Osmanlı Devleti'nin genel durumları hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Ardından XIX. yüzyıl başlarında Osmanlı-İran ilişkilerine tesir eden, İran'ın Hoy Han'ın Osmanlı topraklarına, Osmanlılar'ın da, Baban mutasarrıfının İran'a iltica etmeleri, Vehhabilerin Kerbela baskınları ve Bağdad Valisi Ali Paşa'nın İran'a sefer açması hadiseleri, derli-toplu olarak tasvir edilmek suretiyle bir sonuca gidilmeye gayret edilmiştir.

Keywords


The events which were effective in Ottoman-Iranian relations at the beginning of the XIXth century appeared to be taking refuge of Jafar Qoli Khan, Iranian Khan of Khoy in the Ottoman State, and conversely, of Abdurrahman Pasha, an Ottoman subject and Possessor of Baban of Northern Iraq, in Iran; the Wahhabi Sack of Karbala; and Ali Pasha, Governor of Baghdad, taking action against Iran without receiving an order from the Ottoman government. Due to the said events, Ottoman-Iranian relations, although occasionally becoming strained, even turning into an armed conflict sometime, both states (especially the Ottoman Government) tried to settle the disputes that led to hostility between the two countries by peaceful means. In this study, Ottoman-Iranian relations at the beginning of the XIXth century are handled and certain evaluations are attempted as far as the facts provided by sources allow. Within the framework of the subject matter, brief information has been given in the introduction about the establishment of the Qajar State in Iran by Agha Mohammad Khan (1795-1925), his replacement by his nephew Fath Ali Shah (1797-1834) 's XIX, and general situation of Iran and Ottoman Empire at the beginning of the 18th century. Later, the events which influenced the Ottoman-Iranian relations at the beginning of the XIXth century, namely, taking refuge of Iranian Khan of Khoy in the Ottoman territories, and conversely, of an Ottoman subject and Possessor of Baban, in Iran; the Wahhabi Sack of Karbala; and launching of a campaign by Ali Pasha, Governor of Baghdad, against Iran are concisely discussed and conclusions are attempted.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 2,897
Number of downloads 851

Share

Turkish Studies - Historical Analysis
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.