Ortadoğu’da Arap Milliyetçiliğinin Seyri: Osmanlı Döneminden Milli Mücadele’nin İlk Yıllarına Arap Milliyetçiliği ve Türk-Arap İlişkileri

Author:

Number of pages:
943-972
Language:
Türkçe
Year-Number:
2020-Volume 15 Issue 3

Ortadoğu, Dünya tarihi açısından daima önemli bir bölge olmuştur. Dünya siyaseti ve ekonomisi açısından önemli bir stratejik konuma sahip olan bölge, hem bölgesel/yerel hem de bölge dışı, özellikle de batılı güçler tarafından, ilgi duyulan bir alan olarak var olagelmiştir. Bölgenin Birinci Dünya Savaşı öncesi son egemen gücü Osmanlı Devleti idi. Osmanlı Devleti’nin, gücünün zirvesindeyken tam olarak egemen olduğu bölge, Birinci Dünya Savaşı’na yaklaşırken çeşitli işgallere uğrayarak ve Birinci Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında bu işgallere eşlik eden bölünmeler yaşayarak, önemli karışıklıklara maruz kalmıştır. Bölgenin işgalinin ardından Osmanlı İmparatorluğu’nun da yıkılmasıyla, bölge Osmanlı egemenliğinden çıkmıştır. Ortadoğu’nun Osmanlı egemenliğinden çıkmasında birçok etken söz konusudur. Bu etkenler içinde Arap milliyetçiliğinin de önemli bir yeri vardır. Arap milliyetçiliği, birçok kaynaktan beslenen ve bu haliyle Arap bağımsızlığı etrafında faaliyet yürüten bir ulusalcı hareket olarak Osmanlının yıkılma sürecinde bölge liderlerinin kullandığı bir zemin olmuştur. Arap milliyetçiliği aynı zamanda bölgeye hakim olmak isteyen batılı güçlerin de ilgisini çekmiştir. Bu bakımdan Batılı güçler Arap liderleri Arap milliyetçiliği düşüncesi üzerinden etkileyerek kendileri ile birlikte hareket etmeye ve Osmanlı Devleti’ne karşı isyana yöneltmiştir. Kendi bağımsızlıklarını kazanmak amacıyla batılı güçlerle işbirliği yapan yerel Arap liderlerin Osmanlının yıkılmasından sonra, Batılı işgalci güçler tarafından kendilerine vaat edilenlerin gerçekleşmemesiyle uğradıkları hayal kırıklığı onların geç de olsa farklı bir politika geliştirmelerine neden olmuştur. Fakat asıl olarak bu politikaya onları zorlayan Arap halkıdır. Arap milliyetçileri ve Arap liderlerinin, savaşın sonunda Osmanlılara ve dolayısıyla Türklere ilişkin bağlılık belirten halklarıyla birlikte batılılara karşı mücadele vermeleri oldukça anlamlı bir süreç olarak tarihte yer bulmuştur. Bu mücadelelerinde Anadolu’da, Osmanlının yıkılması sonucu batılı işgalcilere karşı büyük bir direniş başlatan Türklerle ve onun milliyetçi liderleriyle ilişki kurmaları çok önemli ve değerli işbirliklerinin oluşmasına da katkı sağlamıştır. Bu çalışmada Arap milliyetçiliğinin ortaya çıkması, Osmanlı içinde Arap bölgelerinin durumu, Ortadoğu’nun işgali, Birinci Dünya Savaşı sonunda bölgenin Batılılarca işgal edilmesiyle beklentilerini elde edemeyen Arap liderlerinin pişmanlıkları ele alınarak bölgede Arap halkları ve Türk Milli Mücadelecileri arasında oluşan işbirliği ve dayanışma değerlendirilmiştir.

Keywords


The Middle East has always been an important region in terms of world history. The region, which has an important strategic position in terms of world politics an economy. Regional and western powers were constantly interested in the region. The last sovereign power of the region before the First World War was the Ottoman State. The region where the Ottoman Empire was fully dominant while at the peak of its power, underwent warious occupations as it approached the First World War. During the First World War and afterwards, the divisions accompanying these occupations experienced significant confusion. After the occupation, with of the region, with the collaps of the Ottoman Empire, the region came out of the Ottoman rule. There are many factors in the exit of the Midlle East from the Ottoman rule. Arab nationalism has an important place among these factors. Arab nasionalism was a nationalist movement that was nurtured from many sources and thus operated around Arab independence. Arab nationalism has been a ground used by regional leaders in the process of Ottoman collaps. Arab nationalism also attracted the attention of western powers who want to dominate the region. In this respect, Western powers influenced Arab leaders through the idea of Arab nationalism and directed them to act with them and revolt against the Ottoman State. Local Arab leaders, who cooperated with western powers, contributed to the collapse of the Ottoman Empire in order to gain their independence. Even if it’s late, the disappointment of those who were promised to them by the western invading forces did not come true, causing them to develop a different policy. But it is the Arab people who are forcing them into this policy. At the end of the war, Arab nationalists and Arab leaders had to act together with their peoples, who expressed loyalty to the Ottomans and therefore Turks. In this way, their struggle against Westerners has found a place in history as a very meaningful process. In these struggles, establishing a relationship with the Turks who started a great resistance against Western invaders in Anatolia contributed to the formation of very important and valuable collaborations.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 770
Number of downloads 431

Share

Turkish Studies - Historical Analysis
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.