Bu çalışma, Roma’nın bir dünya imparatorluğuna dönüşmesinin ilk evresi diyebileceğimiz bir zaman sürecinin ruhunu, Yaşlı Cato’nun biyografisi üzerinden yeniden yorumlama denemesidir. Bu yorumlamayı yaparken ‘çatışma’ unsuru temel alınmıştır. Bahsi geçen ‘çatışma’ hem Roma’nın erken Cumhuriyet döneminde toplumun değişimine neden olan karşıtlıkları, hem de Cato’nun bu değişimle ve kendi kişiliği ile karşıtlıklarını içermektedir. Cato, Sabin köklerine rağmen örnek bir Romalı, Yunan kültür etkilerine karşı Roma’nın temel değerlerini savunan bir muhafazakardır. “Yeni adam” olarak başladığı kariyerine “eski tip Romalı” olarak anılan bir çiftçi, asker, avukat, hatip, yazar ve politikacı olarak devam ettiği görülür. Roma siyaset alanında elde ettiği başarıyı, savunuculuğu rolünü üstlendiği Roma’nın geleneksel değerlerine ve simgesel sermayesinin önemli bir kısmını oluşturan kurduğu ilişkiler ağına borçludur. Cato, kariyeri boyunca Yunan kültür etkisi, Kartaca, Romalı değerlerin yozlaşması ve lüks düşkünlüğü gibi konularda Roma’nın ‘düşmanlarını’ belirlemiş ve bunların varlığı ile kendi yükselişini sağlamıştır. En önemli siyasi rakibi Scipio’ya karşı elindeki en güçlü silahı her daim ‘Romalılık değerleri’ olmuştur. Roma vatandaşlığı kavramına verdiği önem ve Romalı kimliğinin oluşumunda sarf ettiği çaba ile bugün hâlâ Roma tarihi çalışmaları için önemli bir isimdir. Sonuç olarak çalışmada Roma Akdeniz egemenliğini ele geçirirken, siyasi ve toplumsal alanda yaşadığı dönüşümün bir şahidi olarak Yaşlı Cato’nun, bu değişime (kültürel anlamda yozlaşmaya) karşı direnişinde görülen karşıtlıkları ortaya konulmaya çalışılmıştır. 

This study is an essay to reinterpret the spirit of the period that we can assume as the first stage of the Roman Empire’s conversion into a world empire in terms of Cato the Elder’s biography. While making this reinterpretation, it is based on the factor of ‘conflict’. The aforementioned ‘conflict’ includes both the contrasts causing the change of the society in early Republican period of Rome and Cato’s conflicts with this change and his own personality. Cato is an exemplary Roman despite his Sabine roots, a conservative who defends the core values ​​of Rome against the influences of Greek culture, and a farmer, a soldier, a lawyer, an orator, a writer and a politician referred as ‘old type Roman’ starting his career as ‘New Man’. He owes the success he gained in Roman political field to the traditional values of Rome, where he played the role of advocacy and the network of relationships he formed, which makes up a significant part of the symbolic capital. Throughout his career, Cato defined Rome’s ‘enemies’ as Greek culture effect, Carthage, the degeneration of Roman values and mercenariness and with their existence, he paved way for his recognition. His strongest weapon against his most important political rival ‘Scipio’ was always ‘Roman values’. With the prominence he gave to the concept of Roman citizenship and the efforts he spent for the formation of Roman identity, he is still a significant name for Roman history studies. As a result, in the study, while Rome seized Mediterranean sovereignty, as a witness to the political and social conversion, the contrasts experienced in the resistance of Cato against this change (culturally ‘degeneration’) were tried to be revealed.