İstilacı bir yaklaşımla servis edilen İlhanlılar, bilinenin aksine bilim ve kültür sahasına önem vermişlerdir. Hülağü Han Dönemi’nde (1256-1265) ele geçirilen bölgelerden toplanan değerli eserler ve dönemin önde gelen bilim adamları başta astronomi bilimi olmak üzere tıp, matematik ve kimya bilimlerinde faaliyetlerde bulunmaları için Merâga’da istihdam edilmişlerdir. Hülağü Han Azerbaycan’ın Merâga şehrinde bir rasathane inşa etmiştir. Nasîrüddîn Tûsî ve dönemin önde gelen bazı bilim adamlarını buraya toplamıştır. Irak, İran ve Suriye bölgelerinde toplanan kitaplar bu rasathanenin kütüphanesine taşınmıştır. Hülağü Han, Nasîrüddîn Tûsî ile Merâga’da topladığı dönemin önde gelen bilim insanları ekibinden rasatlar yapmalarını ve bu rasatların sonuçlarını 12 yılda tamamlanmalarını istemiştir. Merâga Gözlemevi’nin önemli özelliklerinden biri de ilk kez vakıf gelirleriyle finanse edilen bir kurum olmasıdır. Hülâgû Han tarafından tahsis edilen gelirlerle ihtiyaçları karşılanan gözlemevi, ekonomik açıdan desteklenmiştir. İlhanlılar Dönemi’nde rasat yapılan bir diğer gözlemevi de Tebrîz’de inşa edilmiştir. İslâmiyet’in İlhanlıların resmî dini olmasını sağlayan İlhanlı hükümdarı Gâzân Han (1295-1304), 1300 yılında Tebrîz'de giderleri Vakıf tarafından karşılanan bir gözlemevi kurmuştur. Bu gözlemevinde güneş gözlemleri için yeni gözlem aletleri geliştirilip kullanılmıştır. Ayrıca dünyanın dört bir tarafından Merâga ve Tebriz gözlemevlerine gelen bilim insanları İlhanlı astronomisinin ulaştığı bilimsel gelişmişlikten istifade etmeye çalışmışlardır. Bu makalede İlhanlılar döneminde Merâga ve Tebriz’de açılan gözlemevleri ve bu gözlemevlerinde çalışan bilim insanları anlatılmaktadır.

Ilhans, who were served with an invasive approach, gave importance to science and culture field in contrast to the known ones. The valuable works gathered from the regions seized during the Hulagu Khan Period (1256-1265) and the leading scientists of the period were employed in the Maragha to engage in activities in the science of astronomy, medicine, mathematics and chemistry. Hulagu Khan built an observatory in the Maragha city of Azerbaijan. He gathered some of the prominent scientists of the time and Nasîr al-dîn Tûsî. Books collected in Iraq, Iran and Syria regions have been moved to the library of this observatory. Hulagu Khan wanted them to conduct observations from the team of leading scientists of the period they gathered at Maragha with Nasîr al-dîn Tûsî and to complete the results of these observations in 12 years. One of the important features of the Maragha Observatory is that it is an institution financed for the first time by foundation revenues. The observatory, whose needs were met by the revenues allocated by Hulagu Khan, was supported economically. Another observatory in the Ilkhanians Period was built in Tabrîz. The Ilhanli ruler Gâzân Khan (1295-1304), who helped Islam to be the official religion of the Ilkhanians, established an observatory in 1300 in Tebrîz, whose expenses were covered by the Foundation. New observation instruments for solar observations were developed and used in this observatory. In addition, scientists from all over the world came to the observatories of Maragha and Tabriz to benefit from the scientific development reached by the Ilkhanid astronomy. This article describes the observatories opened in Maragha and Tabriz during the Ilkhanians and the scientists working in these observatories.