Ortaokul Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri

Author:

Number of pages:
3315-3326
Language:
Türkçe
Year-Number:
2020-Volume 15 Issue 5

Bu araştırmada, 2004-2005 yıllarında yenilenen müfredatlar ile gündeme gelen çağdaş yaklaşımlar biri olan eleştirel düşünmeye odaklanılmıştır. Bu araştırmada ortaokul öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimleri araştırılmıştır. Araştırmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2018-2019 akademik yılında Adana ilinde üç ortaokulda öğrenim gören 303 8. Sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Yansız küme örnekleme yöntemi ile seçilen öğrencilere Ricketts & Ruds (2005) tarafından geliştirilen, Demircioğlu (2012) tarafından Türkçe’ye uyarlanan Eleştirel Düşünme Eğilimi (EMI) Ölçeği uygulanmıştır. Eleştirel Düşünme Eğilimi (EMI) Ölçeğinden ulaşılan puanların aritmetik ortalama, standart sapma, p ve t değerleri hesaplanmıştır. Oluşan farklılıkların anlamlı olup olmadığının saptamak amacıyla bağımsız gruplar t-testi ve değişkenler arasındaki ilişkiyi saptamak amacıyla Pearson Çarpım Moment Korelasyon Analizi uygulanmıştır. Cinsiyete göre eleştirel düşünme eğilimleri Bilişsel Olgunluk, Yenilikçilik ve ölçek toplamında anlamlı değilken, öngörüsellik boyutunda kız öğrenciler lehine anlamlıdır. Öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimleri Sosyal Bilgiler’de anlamlı değilken, Türkçe’de .01, Matematikte .00, Fen Bilimlerinde .01, Yabancı Dilde .02, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisinde .00 ve Genel Ortalamada .01 düzeyinde olmak üzere anlamlıdır. Öğrencilerin EMI ölçeğinden aldıkları puanlar ile Türkçe, Matematik, Fen Bilimleri, Sosyal Bilgiler, Yabancı Dil, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi ve genel başarı ortalamaları arasındaki Pearson Çarpım Moment Korelasyon analizi sonucunda puanlar arasında düzeyinde pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Yani, cinsiyetin eleştirel düşünme eğilimini etkileyen bir etken olmadığı; bununla beraber eleştirel düşünme eğilimi ile akademik başarı arasında anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ortaokul kademesinde eleştirel düşünme üzerine araştırmalar yapılması ve ders içi etkinliklerde eleştirel düşünmeyi arttırıcı etkinliklere yer verilmesi önerilmiştir.

Keywords


This research focuses on critical thinking, which is one of contemporary approaches that emerged in 2004–2005 with revived curricula. In this research, the critical thinking dispositions of secondary students were investigated. The descriptive survey model was used in this research. The research sample is made up of 303 8th grade students receiving education in 2018-2019 academic year at three secondary schools in Adana. The Critical Thinking Disposition (CTD) Scale developed by Ricketts & Ruds (2005) and adapted into Turkish by Demircioğlu (2012) was applied to students selected with unbiased cluster sampling method. The arithmetic mean, standard deviation, p and t values of scores reached from Critical Thinking Disposition (CTD) Scale was calculated. Independent groups t-test to determine if differences are significant or not and Pearson Product-Moment Correlation Analysis was used for evaluating the relationship between variables. Critical thinking dispositions by gender are not significant in Cognitive Maturity, Innovativeness and scale total, however they are significant in Engagement dimension in favor of female students. While students' critical thinking dispositions are not significant in Social Studies, they are .01 in Turkish, .00 in Mathematics, .01 in Science, .02 in Foreign Language, .00 in Religious Culture and Moral Knowledge, and .01 in General Average. In consequence of Pearson Product Moment Correlation analysis, a positive significant relationship was found between scores of students in the CTD scale and scores of Turkish, Mathematics, Science, Social Studies, Foreign Language, Religious Culture and Moral Knowledge and their general achievement averages. So, it has been deduced that gender is not a factor affecting critical thinking disposition; however, there is a significant relationship between critical thinking disposition and academic achievement. It has been suggested to conduct research on critical thinking at secondary school level and to include activities that increase critical thinking in classroom activities.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 865
Number of downloads 541

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.