Eş Anlamlı Sözcüklerin Öğretimine Eleştirel Yaklaşım ve Yapılandırmacı Yaklaşım Açısından Etkinlikler

Author:

Number of pages:
199-216
Language:
Türkçe
Year-Number:
2021-Volume 16 Issue 1

Eş anlamlılık, dilbilim alanında sıkça tartışılmış ve üstünde uzlaşılamamış bir konudur. Eş anlamlılığın ele alınış şekillerinin farklı olması, eş anlamlılığın öğretimini de zorlaştırmaktadır. Nitekim eş anlamlılık Türkçe Dersi Öğretim Programında yer almakta ve farklı sınıf düzeylerinde öğretimi yapılmaktadır. Buradan hareketle çalışmada 2, 3, 4 ve 5. Sınıf Türkçe Ders Kitapları’nda bulunan sözcük öğretimi etkinlikleri ve bu etkinliklerin içinde doğrudan eş anlamlı sözcüklerin öğretimini hedefleyen etkinlikleri nicel ve nitel açılardan değerlendirmek ve etkinlik önerileri sunmak amaçlanmıştır. Bu doğrultuda ders kitaplarında içerik analizi yapılmış; etkinlikler iki kodlayıcı tarafından tekniklerine göre sınıflandırılmıştır. İncelenen kitaplarda eş anlamlı sözcüklerin çoğunlukla eşleştirme, doğru/yanlış, çoktan seçmeli, tümce/paragraf/metin içindeki sözcüklerin eş anlamlılarını yazma, eş anlam-zıt anlam ayırt etme gibi etkinliklerle kazandırılması amaçlanmaktadır. Bu etkinlik türlerinde eş anlamlı sözcükler bağlamdan kopuk olarak işlenmekte ve birbirinin yerini alabilmektedir dolayısıyla anlam farklılığını ortaya koyma açısından yeterli görünmemektedir. Ayrıca etkinliklerin hiçbirinde öğretilmesi hedeflenen sözcüklerin konuşma, dinleme becerisiyle birleştirilmediği; kontrollü, güdümlü, açıklayıcı, yaratıcı yazma gibi çalışmalara dâhil edilmediği dikkat çekmektedir. Türkçe ders kitabındaki etkinliklerin bu yönüyle yapılandırmacı öğretime uygun olmadığı görülmektedir. Son olarak çalışmada eş anlamlı sözcüklerin yetizleme, açımlama ve bağlaşıklık kavramlarıyla olan ilişkisine değinilmiş ve bu başlıklar altında çeşitli etkinlik önerileri sunulmuştur.  Eş anlamlılık sözcüklerin öğretimi yapılırken, sözcüklerin tamamen aynı anlamda olmadığı, farklı bağlamlar içinde yeni yeni anlamlar kazanabilecekleri sezdirilmeli ve etkinlikler buna göre tasarlanmalıdır.

Keywords


Synonymity is an issue that has been discussed frequently in the linguistics field and has not been agreed upon. The different ways of handling synonymity make it difficult to teach synonyms as well. Synonyms are included in the Turkish curriculum and they are instructed at different grade levels. From this point of view, the study aimed to evaluate the vocabulary teaching activities in the 2nd, 3rd, 4th and 5th Grade Turkish Textbooks and the activities directly aimed at teaching synonymous words in these activities in quantitative and qualitative terms and to propose activities. In this direction, content analysis was made in the textbooks; activities are classified by two coders according to their technique. In the analyzed books, it is aimed to teach synonyms through activities such as matching, true/false, multiple-choice, writing synonyms of words in sentence/paragraph/text, and distinguishing synonyms-antonyms. In these activity types, synonym words are handled out of context and can replace each other, consequently, it does not seem sufficient in terms of revealing the difference in meaning. Besides, it was found that the words aimed to teach in the activities were not combined with speaking and listening skills and studies such as controlled, guided, explanatory, creative writing. It is seen that the activities in the Turkish textbook are not suitable for constructivist teaching in this respect. Finally, in the study, the relationship of synonyms with the concepts of paraphrasing, and cohesion was addressed, and various activity suggestions were presented under these headings. While teaching synonym words, it should be perceived that the words are not the same, that they can gain new meanings in different contexts, and activities should be designed accordingly.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 539
Number of downloads 728

Share

Turkish Studies-Educational Sciences
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.