Okul öncesi dönem, insan yaşamında ve gelişim evreleri içerisinde oldukça önemli bir öneme sahiptir. Bu dönemde çocukların bilişsel, psikomotor, sosyal ve duygusal gelişimlerinde önemli değişimler yaşanmaktadır. Çocukların gelişimlerinin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi, içinde bulundukları çevrenin fiziksel, sosyo-ekonomik, kültürel ve ahlaki özellikleriyle yakından ilişkilidir. Okul öncesi dönemde çocuğun haklarını bilmesinin yanında bu hakları kullanmayı da bilmesi beklenmektedir. 2013 okul öncesi eğitim programında çocuk haklarına yönelik doğrudan bir kazanıma, dolaylı olarak da birçok kazanıma yer verilmiştir. Bu araştırmanın amacı okul öncesi eğitimine devam edem eden 48-72 ay grubu çocukların çocuk hakları algılarının incelenmesidir. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden fenomoloji (olgu bilim) deseni kullanılmıştır. Çalışma grubunun oluşturulmasında seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden, amaçsal örnekleme yönteminin bir tekniği olan maksimum çeşitlilik örnekleme tekniği kullanılmıştır. Araştırma İstanbul, Van ve Diyarbakır illerinde bulunan 4 anaokulunda yapılmıştır. Araştırmanın verilerini çiz-anlat tekniği ile çocukların resimleri ve çocuklarla sözlü olarak yapılan görüşmeler oluşturmaktadır. Araştırmanın veri analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Çocukların yaptığı resimler neticesinde 10 tema oluşmuştur. Çocukların en fazla ifade ettikleri hak kavramının “oyun oynamak” olduğu görülmüştür. Veri analiz sürecinde ortaya çıkan bazı temaların çocuk hakları ilkelerinden bir kategoride olmadığı tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda çocukların birçoğunda çocuk hakkı kavramının var olduğu fakat bu kavrama dair davranış bilgisinin yeterli düzeyde gelişmediği görülmüştür. Araştırma bulguları doğrultusunda bazı önerilerde bulunulmuştur.
Preschool period has a very important importance in human life and development stages. During this period, significant changes are experienced in the cognitive, psychomotor, social and emotional development of children. The healthy development of children is closely related to the physical, socio-economic, cultural and moral characteristics of their environment. In the preschool period, the child is expected to know how to use these rights as well as know their rights. In the 2013 preschool education program, a direct achievement regarding children's rights and many gains indirectly were included. The aim of this research is to examine children's rights perceptions of 48-72 month-old children who cannot attend preschool education. The phenomenology design, one of the qualitative research designs, was used in the study. The maximum diversity sampling technique, which is one of the non-random sampling methods, was used in the formation of the study group. The research was conducted in 4 kindergartens in Istanbul, Van and Diyarbakır. The data of the study consists of the drawings of children and oral interviews with the children using the draw-tell technique. Content analysis was used in the data analysis of the research. As a result of the pictures made by the children, 10 themes were formed. It has been observed that the concept of rights expressed the most by children is "to play". It was determined that some of the themes that emerged during the data analysis process were not in a category of child rights principles. As a result of the research, it was seen that the concept of child rights existed in most of the children, but the behavioral knowledge regarding this concept was not developed sufficiently. Some suggestions were made in line with the research findings.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.