Türk Siyasal Hayatında Anayasa Yargısı-Siyaset İlişkisi: Türk Anayasa Mahkemesi Üzerinden Bir Değerlendirme

Author:

Number of pages:
571-587
Language:
Türkçe
Year-Number:
2021-Volume 16 Issue 1

Anayasa mahkemeleri, genellikle siyasal alan ile ilişkili meselelerde tarafsız olamama ya da yetki sınırlarını aşma gibi gerekçelerle eleştirilmektedir. Bağımsız ve tarafsız olmaları yönündeki genel kanaat ve değerlendirmeler, anayasa mahkemelerinin siyasal hayattaki aktivizminin sorun teşkil ettiği iddiasını desteklemekte ve bu durum da eleştirilerin üzerinde konumlandığı alanlardan biri olarak okunabilmektedir. Böylelikle anayasa mahkemelerinin siyasal sistem içindeki konumu üzerine odaklanan tartışma ve eleştiri alanları, anayasa yargısı ve siyaset arasındaki ilişkinin meşruluğunun ölçüldüğü ve yetki alanlarının belirlenme çabalarının cereyan ettiği düzlemleri oluşturmaktadır. Buradan hareketle, öncelikle Türkiye’de anayasa yargısı ve siyaset kurumları arasındaki ilişkiye odaklanan çalışma, Türk Anayasa Mahkemesinin çıktılarını-kararlarını- diğer ifadeyle Türk siyasal hayatına etkilerini analiz ederek tartışma ve eleştiri alanlarını belirlemeyi amaçlamaktadır. Ayrıca anayasa mahkemelerinin ortaya çıkışı ve gelişimi hakkındaki kuramsal açıklamalara değinmesiyle de ilgili alan yazındaki tartışmaları Türkiye özelinde incelemektedir. Çalışma Türk Anayasa Mahkemesinin çalışmada irdelenen ilgili yıllarda anayasa yargısı teorisi doğrultusunda siyasal iktidarı vatandaşlar lehine sınırlayan değil bizatihi siyasal alanı “ötekisine” kapatan anlayışla faaliyet gösterdiğini siyasi parti kapatma davaları üzerinden savlamaktadır. Mahkemenin siyasal alanla girdiği bu ilişki, ortaya çıkışının gerekçeleri, yapısal özellikleri ve siyasal hayattaki çıktılarına atıfla açıklanmaktadır. Son olarak çalışmada, kurulmasında rol oynayan resmi ideolojinin ve Türk bürokratik elitinin güvenlik kaygılarının Anayasa Mahkemesinin yapısal özelliklerini ve siyasal hayata etkilerini şekillendirdiği ve Anayasa Mahkemesinin uzun bir süre rejimin güvenliğini garanti altına alma işlevi üstlendiği belirtilmektedir.

Keywords


Constitutional courts are often criticized for not being impartial or exceeding their jurisdictional authority in matters related to the politics. The general views and evaluations requiring the constitutional courts to be independent and impartial have also supported the claim that courts’ activism in political life poses problems, and those claims can be read as one of the grounds on which the criticisms are placed. Thus, the areas of discussion and criticism focusing on the position of the constitutional courts in political system also generate the ground that the legitimacy of relationship between politics and constitutional jurisdiction is measured and the efforts to determine the jurisdictional authoity take place. Hence, the study which primarily focuses on the relationship between constitutional jurisdiction and politics in Turkey, aims to specify the areas of discussion and criticism by analyzing the outputs of the Turkish Constitutional Court. It also deals with discussions specific to Turkey in the relevant literature by addressing the theoretical explanations about the emergence and development of the constitutional courts. The main argument of this study claims that the Court has operated as an institution restraining its “other” from political sphere from its foundation years to the end of the twientieth century, although constitutional jurisdiction theory requires limiting the political power in favor of citizens on the basis of rule of law. Those outputs of the Court related with politics are explained by using of its founding logic, structural characteristics and political outputs. After all, this study advocates that official ideology as its founder and safety concerns of Turkish bureaucratic elite have mainly shaped the structure of the Court and its impacts on political life. In addition, the Court have taken protecting regime’s security on as a duty quite a while.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 476
Number of downloads 742

Share

Turkish Studies-Economics,Finance,Politics
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.