Bu çalışmanın amacı ülkelerin iktisadi anlamda büyüme kaydederken ekonomik özgürlük kriterlerinde hangi düzeyde olduklarını belirlemektir. Bu noktada belirlenen 12 ekonomik özgürlük kriteri göz önüne alınarak, en başarılı NATO üyesi ülkenin hangisi olduğu yapılan analizlerle değerlendirilmektedir. Çalışmada NATO üyesi 32 ülke değerlendirilmiştir. Çalışmada, Heritage Vakfı tarafından yayınlanan 2023 yılı verileri kullanılmıştır. Çok kriterli karar verme yöntemleri son yıllarda giderek artan ve yaygınlaşan bir biçimde farklı alanlarda uygulanmaktadır. Çok sayıda alternatif ile kriterin olduğu karmaşık karar problemlerinde kullanılan ve sürekli olarak geliştirilen çok sayıda yöntemi içermektedir. Bu bağlamda istatistik, matematik ve sosyal bilimlerin kesiştiği bir alan olarak kullanımı da yaygınlaşmaktadır. Farklı disiplinlerin konu edindiği problemlerin çözümlerinde bu yöntemlerin uygulanması aynı zamanda çok kriterli karar verme yöntemlerinin önemini artırmaktadır. Kriterlerin ağırlıklarının belirlenmesinde MEREC yöntemi, ülkelerin değerlendirilmesinde ise EDAS ve Gri İlişkisel Analiz yöntemleri kullanılmıştır. Sonuçlar BORDA sayım yöntemi ile bütünleştirilmiştir. EDAS ve GİA yöntemleri sonucunda elde edilen sonuçlar arasında pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Çalışma sonucunda ekonomik özgürlük endeksinde yer alan “parasal özgürlük” kriteri en önemli kriter olarak bulunmuştur. En düşük kriter ise “devlet harcamaları” kriteri olarak bulunmıştır. Alternatiflerin sıralamasında ise; Danimarka ekonomik özgürlük endeksi puanlarına göre ilk sırada yer almaktadır. Bu ülkeyi sırasıyla; Lüksemburg, Norveç ve İsveç takip etmektedir. Son sırada ise aynı puana sahip Yunanistan ve Türkiye bulunmaktadır. Bu ülkelerin hemen üzerinde ise Karadağ ve İtalya ülkeleri yer almaktadır.
The aim of this study is to determine the level of economic freedom criteria while countries achieve economic growth. In this context, an analysis is conducted to identify the most successful NATO member country based on 12 established economic freedom criteria. The study evaluates 32 NATO member countries using data published by the Heritage Foundation for the year 2023.Multi-criteria decision-making methods have increasingly been applied across various fields in recent years. These methods are utilized in complex decision-making problems involving numerous alternatives and criteria, continuously developing various techniques. The MEREC method is used to determine the weights of the criteria, while the EDAS and Grey Relational Analysis (GRA) methods are employed for evaluating the countries. The results are integrated using the BORDA count method. A positive correlation has been found between the outcomes of the EDAS and GRA methods. The study concludes that the "monetary freedom" criterion within the economic freedom index is the most significant factor. In the ranking of alternatives, Denmark is placed first according to its economic freedom index scores, followed by Luxembourg, Norway, and Sweden. At the bottom of the list, with the same score, are Greece and Turkey, while Montenegro and Italy rank just above these countries.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.