1948 yılında kurulan İsrail devleti, Ortadoğu bölgesindeki birçok Arap devletinin tepkisine yol açmıştır. Bununla birlikte bölgenin önemli aktörlerinden biri olan Türkiye, İsrail’i tanıyan ilk Müslüman devlet olmuştur. Arap ülkelerinin İsrail’e uyguladığı ekonomik yaptırımlar nedeniyle Türkiye ile İsrail arasında yoğunlaşan ticari ilişkiler, artarak devam etmiştir. Ancak İsrail’in, Filistin’e yönelik yayılmacı işgal politikasına karşı çıkan Türkiye ile İsrail arasında derin siyasi krizler yaşanmıştır. Özellikle 2000 sonrası dönemde yoğunlaşan bu siyasi krizlerin en önemlileri “One Minute” ve “Mavi Marmara” olaylarıdır. Söz konusu siyasi krizlere rağmen Türkiye ile İsrail arasındaki ticari ilişkiler yoğun bir şekilde devam etmiştir. Bununla birlikte 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas’a bağlı İzzeddin el-Kassam Tugayları tarafından gerçekleştirilen Aksa Tufanı Operasyonu sonrasında İsrail’in, Filistin’e başlatmış olduğu saldırılar Türkiye ile İsrail ilişkilerinde yeni bir krize yol açmıştır. Filistin’de yaşanan insanlık dramının bir an önce son bulması için İsrail’e ekonomik yaptırımlarda bulunmaya başlayan Türkiye, ateşkes ilan edilene dek İsrail ile ticareti durdurma kararı almıştır. Bu kapsamda Aksa Tufanı Operasyonu ve sonrasındaki sürecin, Türkiye ile İsrail arasındaki ticari ilişkilere etkisinin ortaya konulması bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bu amaçla nitel araştırma metotlarından biri olan doküman analizi (belgesel tarama) yönteminin kullanıldığı çalışmada, iki ülkenin ithalat ve ihracat verilerinin yanı sıra uluslararası istatistik kuruluşlarının raporlarından ve gazete haberlerinden yararlanılmıştır. Çalışmada, Türkiye ile İsrail arasında yaşanan önceki siyasi krizlerin aksine Aksa Tufanı Operasyonu ve sonrasındaki süreç nedeniyle iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin ilk defa ciddi oranda gerilediği sonucuna ulaşılmıştır.
The establishment of the State of Israel in 1948 provoked significant reactions from numerous Arab states in the Middle East. However, Turkey, a key regional actor, became the first Muslim-majority country to recognize Israel. As a result of the economic sanctions imposed by Arab countries on Israel, trade relations between Turkey and Israel intensified and continued to grow. Nonetheless, deep political crises have emerged between Turkey and Israel due to Turkey’s opposition to Israel’s expansionist policies towards Palestine. Among the most significant of these political crises, particularly after the year 2000, were the “One Minute” incident and the “Mavi Marmara” event. Despite these political tensions, trade relations between Turkey and Israel have remained robust. However, following the “Al-Aqsa Flood” Operation conducted by the Izz ad-Din al-Qassam Brigades, a military wing of Hamas, on October 7, 2023, Israel's subsequent attacks on Palestine led to a new crisis in Turkey-Israel relations. In response to the humanitarian crisis in Palestine and aiming to halt the conflict, Turkey decided to impose economic sanctions on Israel and suspend trade until a ceasefire was declared. This study aims to examine the impact of the “Al-Aqsa Flood” Operation and the subsequent developments on trade relations between Turkey and Israel. Utilizing one of the qualitative research methods, document analysis, the study draws on import and export data from both countries, as well as reports from international statistical organizations and news articles. The findings suggest that, unlike previous political crises, the “Al-Aqsa Flood” Operation and the events that followed have led to a significant decline in trade relations between Turkey and Israel for the first time.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.