Toplumdaki bireylerin sağlığı dünyadaki tüm ülkelerin kalkınma ve gelişimini doğrudan etkileyen önemli bir unsurdur. Ülkeler bu konuda belirledikleri politikalarla sürdürülebilir bir gelişim göstermek adına önemli adımlar atmak zorunda kalmaktadır. Sağlığı etkileyen faktörler arasında yer alan sosyo-ekonomik faktörler sağlığın geliştirilmesi açısından en önemli konu olarak devlet politikalarında yer almaktadır. Ancak, toplumda dezavantajlı gruplar içinde yer alan kadınların toplumsal rol ve beklentiler gereği bazı haklarını elde edemedikleri bilinmektedir ve bu durumun kadın sağlığı için ciddi bir kısır döngü oluşturduğu düşünülmektedir. Bu çalışma, OECD ülkelerinde kadın sağlığını etkileyen sosyo-ekonomik faktörler açısından OECD ülkelerinin etkinliğinin VZA analizi ile değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, tüm girdi ve çıktı değişken verilerine 2019 yılı itibariyle sahip olan ve ulaşılabilen 24 OECD ülkesi tercih edilmiş ve kadın sağlığını doğrudan ve dolaylı olarak etkilediği düşünülen sosyo-ekonomik faktörler VZA analizi ile değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde, karar verme birimlerinin performans değerlendirmesi için Çıktı Odaklı Ölçeğe Göre Sabit Getiri ve Çıktı Odaklı Ölçeğe Göre Değişken Getiri Modelleri kullanılmıştır. Değerlendirme kriteri olarak belirlenen OECD veri tabanından elde edilen ilgili veriler DEA Yöntemi (DEA-CCR ile DEA-BCC) ve EMS Paket Programı kullanılarak yapılmıştır. Çıktı Odaklı CCR ve BCC Modelleri ile yapılan analizler neticesinde, bazı ülkeler özelinde farklılıklar ortaya çıktığı görülmüştür. CCR Modeli ile OECD değerleri açısından yapılan analiz sonucunda Kanada, Kolombiya, İtalya, Portekiz, İspanya, İsveç, İsviçre ve Türkiye olmak üzere sekiz ülke tam etkin çıkarken geriye kalan on altı ülke Çek Cumhuriyeti olmuştur. , Danimarka, Estonya, Finlandiya, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İrlanda, Kore, Letonya, Litvanya, Hollanda, Norveç, Polonya ve Slovakya'nın etkin çıkmadığı olmadığı görülmüştür. BCC Modeli ile yapılan analiz sonucunda ise Kanada, Kolombiya, İrlanda, İtalya, Kore, Portekiz, İspanya, İsveç, İsviçre ve Türkiye olmak üzere 10 ülke etkinken, diğer on dört ülke Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Almanya, Yunanistan, Macaristan, Letonya, Litvanya, Hollanda, Norveç, Polonya ve Slovakya'nın ise etkin çıkmadığı belirlenmiştir. Bazı OECD ülkelerinin kadın sağlığını etkileyen sosyo-ekonomik faktörler açısından etkinliğinin yetersiz olduğu ve çalışmadaki analizde bulunan oranlara göre oranları yükseltmeleri gerektiği belirlenmiştir.
The health of individuals in society is an important factor that directly affects the development of all countries in the world. Countries have to take important steps in order to show a sustainable development with the policies they have determined in this regard. Socio-economic factors, which are among the factors affecting health are included in government policies as the most important issue in terms of health promotion. However, it is known that women, who takes place in disadvantaged groups in the society, cannot obtain some of their rights due to social roles and expectations, and this situation is thought to constitute a serious vicious circle for women’s health. In this study; it is aimed to evaluate the effectiveness of OECD countries in terms of socio-economic factors affecting women’s health in OECD countries with DEA analysis. In the study, 24 OECD countries, which have all input and output variable data and can be accessed as of 2019, were preferred and socio-economic factors that are thought to affect women’s health directly or indirectly were evaluated with DEA analysis. In the analysis of the data, for the performance evaluation of the decision-making units, Fixed Income Models for Output Oriented Scale and Variable Return Models for Output Oriented Scale were used. The relevant data obtained from the OECD database, which was determined as the evaluation criterion, were analysed using the DEA Method (DEA-CCR with DEA-BCC) and the EMS Package Program. It has been determined that there are differences in some OECD countries as a result of the analysis of the Output-Oriented CCR and BCC Models used in this study. In the study,the analysis made in terms of OECD values with the CCR Model, eight countries, namely Canada, Colombia, Italy, Portugal, Spain, Sweden, Switzerland and Turkey, were fully active, while the remaining sixteen countries were Czech R., Denmark, Estonia, Finland, Germany, Greece, Hungary, Ireland, Korea, Latvia, Lithuania, Netherlands, Norway, Poland and Slovakia were found to be ineffective. As a result of the analysis made with the BCC Model, while 10 countries including Canada, Colombia, Ireland, Italy, Korea, Portugal, Spain, Sweden, Switzerland and Turkey were active, the other fourteen countries were Austria, Czech R., Denmark, Estonia, Finland, Germany, Greece, Hungary, Latvia, Lithuania, Netherlands, Norway, Poland and Slovakia were determined to be inactive. It has been determined that the effectiveness of some of OECD countries in terms of socio-economic factors affecting women’s health is insufficient and they need to upgrade their rates according to rates found in the analysis.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.